Askotan entzun dut galdera hau: Ba al dakigu Jesusen benetako aurpegia nolakoa zen? Eta, ez baldin badakigu, zergatik ikus ditzakegu Jesusen hainbeste aurpegi desberdin koadroetan, filmetan,…? Garai hartan, orain bi mila urte inguru, ez baitzegoen argazki kamerarik, ez bideorik,… imajinazio asko, ezta?
Nire iritziz, Jesusen bizitza da benetan garrantzitsua, bere gurutzeko heriotza eta piztuera, beti gure artean bizi dela sinestea… Ebanjelioetan eskaintzen zaigun mezua, Jaunaren errukia, batez ere baztertuenekin… Adibidez, hor dugu Jose Antonio Pagolak idatzi duen Jesusenganako hurbilketa historikoa, liburu interesgarria benetan…
Gauzak nolakoak diren, baliteke Jesusen benetako aurpegia nolakoa izan zen jakiteko aukera ona izatea. Torinon gordetzen den “sindone” edo izaran, gurutzean hil zuten pertsona baten irudia ondo islatuta ikus dezakegu. Gizon horren gorputzean azaltzen diren zauriak bat datoz Ebanjelioek Jesusen heriotzaz esaten dutenarekin… Gainera, badirudi argumentu sendoak daudela izara hori benetan orain bi mila urte ingurukoa dela esateko: ez dela margo bat, edo faltsifikazio bat… Debate handia dago karbono-14 frogak kasu honetan izan dezakeen balioari buruz, batez ere kontuan hartzen bada beste motiboen kopuru eta garrantzia… (Ikus eta irakurri e.floreagan duzun dokumentua. Youtuben bideo mordoska bat aurki daiteke izarari buruz).
Beraz, argazkian ikusten duzun hau izan daiteke Jesusen benetako aurpegia. Niri baietz iruditzen zait eta otoitzerako bidea ere ematen dit…
Dena den, pobreak eta gosetuak dira gaurko Jesusen aurpegirik bikainena… “Hauei egin zeniotena, Niri egin zenidaten” zioen Jesusek… Idatz ezazu laburpena: Zer ikasi duzu? Zer esaten edo iradokitzen dizu Izarako aurpegiak?
Turineko izara edo la sabana santa izara bat da bertan gizon baten silueta dagoena esaten da gizon hori jesus dela bibliak kontatzen duenagatik adibides izaran ikusten den gisonak ile luzea dauka eta baita buruaren gaineko partean odol astarnak daude eta biblian esaten da pintxo dun koroi bat jarri zietela eta horrez gain maltratatua izandakoa da gison hori dauskan eridarengatik
Nire ustez izaran agertzen diren markak Jesusenak dira testuan argi eta garbi irakur bait daiteke eta youtuben ikusi ditudan bideoen arabera eta interneten irakurri dudanaren arabera oso datu zehatzak dira eta nahiko garbi dago Jesus dela zeren badakigu gurutzean hil zutela, pertsona gehiago ere hil zituzten gurutzean baina datuak bat datoz Jesusekin.
Horrez gain interneten irakurri dudan informazio zati bat:
Turingo izara, izara edo izara santua izenez ere ezagutzen dena, lihozko oihala da, gurutziltzatze baten arrastoak eta trauma fisikoak dituen gizon baten irudia erakusten du. Oinkariak 436 cm × 113 cm neurtzen ditu.
Turinen gordetzen da, Izara Santuaren kaperan XVII. mendearen amaieran (1668-1694) espresuki eraikia, Savoiako Duke Karlos Manuel I.aren erregealdian, maisulana.
Oihalaren jatorria eta haren figura eztabaidagai dira zientzialari, teologo, historialari eta ikertzaileen artean.
Batzuek diote oihala Jesukristoren gorputzaren gainean jarri zen oihala bere ehorzketa garaian, eta agertzen den aurpegia berea dela. Eliza Katolikoak ez du ofizialki oihalaren onarpena edo arbuioa adierazi, baina 1958an Pio XII.a Aita Santuak Jesusen Aurpegi Santuarekiko debozio katolikoari buruzko irudia baimendu zuen.
Kontuan hartu daiteke teknologia berrien erabilerak ikerketan. sudularen 1898an hasi zen, argazkilari amateur batek, Secondo Piak, hark egindako planoen negatiboetan gorputzaren irudia argiago ikus zitekeela ikusi zuenean (Cf. XVI. atala gaur egunera arte). 1988an Egoitza Santuak xaflaren karbono-14 datazioa baimendu zuen, eta hiru laborategi ezberdinetan egin zen, eta hiru laborategiek XIII eta XIV. Hala ere, hainbat alditan froga hori behar bezala egin ez zela salatu zen.
Jesusen gorputza Izara Santuak gorde zuen, gurutzetik hilda jaitsi zutenean. Jesusen gorputza izaraz estali eta hilobira eraman zuten, garbitzeko astirik hartu gabe, Bazkoa ospatzeko beharra zutelako. XIV. mendetik mende honetara, ondo ezagutzen da non eta noiz egon den.
Izara bera misterio handia da,zientzia fisikoak ez baitu azaltzen nola sortu zen izarako irudia. Proba sakonak egin zaizkio, nasa-k teknologia berriak erabili ohi ditu. Hala ere, zientzialarien iritziz, Izara existitzea ez dago zehazki egiaztatuta.
Jesusen gorputza izara santuak gorde zuen
Izara Santua “Sindone” hitzaz ere ezagutzen da. Hildakoak estaltzeko zapia
Grekoz “sindon” esaten daSindoneak 4,39 metroko luzera du
eta 1,15 metroko zabalera.
Nire ustez argazkikoa Jesus da. Beraren argazki asko egon arren, guztiak antzekoak dira. Gainera argazki honetan argertzen dena, datu zehatsa bat da. Honi buruz gauza asko ikasi ditut, norbaiten argazki edo ilustrazio asko egin arren, inork ez dio kenduko egindako meritoa. Gainera, gurutzetik hilda jaitsi zutenean, Jesusen gorputza izara santuak gorde zuen. Jesusen gorputza izaraz estali eta hilobira eraman zuten, garbitu gabe. Hori da Ebanjelioetan kontatzen zaiguna eta Torinoko Izara Santua edo “Sindone”n ikus daitekeena. Baita ere, gurutziltzatze baten ohiko arrastoak eta trauma fisikoak aurkezten dituen gizon baten irudia erakusten duena. Oihalaren jatorria eta haren figura eztabaidagai dira zientzialari, teologo, historialari eta ikertzaileen artean. Batzuek diote oihala Jesukristoren gorputzaren gainean jarri zen oihala bere ehorzketa garaian, eta agertzen den aurpegia berea dela. Eliza Katolikoak ez du ofizialki oihalaren onarpena edo arbuioa adierazi, baina 1958an Pio XII.a Aita Santuak baimendu zuen irudia Jesusen Aurpegi Santuarekiko debozio katolikoari dagokionez.
Torinoko Izara Torinon egon aurretik leku askotan egon da, esaten da Jesus hildakoan estaldu zuten izara dela. Batzuk sinesten dute egia dela, baina beste batzuk ez. Egia da kristaua bazara ez dela beharrezkoa sinestea. Benetakoa dela frogatuta dago, Izararen joskera Palestina eta inguruetako joskera da, Jesusen garaian eta lehenago ezagutzen zen. Izaran agertu diren polenak Palestina aldekoak dira. Gainera Izaran agertzen diren polen mota batzuk Erdi Aroa baino lehenago desagertu ziren. Irudian agertzen dena benetako odola da, hemoglobina agertzen da. Jesusen begietan agertzen diren txanponak I. mendekoak dira. Karbono-14 frogak zalantza asko sortu ditu ez delako guztiz zehatza, horregatik daude sinesten dutenak eta ez dutenak sinesten. Izaran ikusten denagatik esan dezakegu 121 golpe jaso zituela, baita Jesusi buruan jarri zioten koronak egindako zauriak ere. Azterketak Oxford, Tucson eta Zurichen egin ziren. Nik ikasi dudana izan da gero eta gertuago dagoela kristau komunitatea Jesusen bizitza guztia egia dela arrazoitzeko mundu osoari, baitu Jaungoikoekin sinesten ez dutenei.
Azkenik, Jesusen aurpegiaren argazkia izara honetatik dago aterata.
Turinen(Italia), capilla de la Sábana Santan, izara bat dago, non, teologo, historialari… askok supozatzen dute Jesucristoren aurpegia dela, baita ere gorputza. Izara baita ere, SINSONE bezala esagutzen da. Ez dakigu zehaztazunez non egon zen izara dokumen bidez jakin dezakegu. dokumentu hauek esaten digute Konstantinoplan, Jerusalemen eta Edesan egon direla.
XIV. mendetik aurrera, ondo dakigu non egon den izara. San Joanen ebanjelioan, Jesusen jarraitzaileei jazarpen, Berriro Jerusalemen aurkitzen zen, VII. mendean San Braulio…
Izaran argi eta argi ikus daiteke gizon bat, non zauri asko dituenak, seguraski kruzifizio baten ostean. Ebanjelioak esaten duen bezala. Jesus gurutzetikan bajatzerakoan, astirik izan gabe estali zuten, horregaitikan trapu bat pasa eta izara ipini zioten, gero harriaren hilobian sartzeko.
Izara hau noizkoa den ez dakigu, baina 14- inbestigazioak esaten duen bezala, 1300. urtekoa da.
Eliza katolikoak ez du ezer esan gai honi buruz, horregaitikan Kristauek ez dute sinistu beharrrikan izara hortako JesuCristo dela, ez fedez onartu beharrikan.
1994ko maiatzaren 24an, Joan Paulo IIak Italiakoak, galderei erantzuteko eta zehaztazun handiagoz adierazteko, zientzilarariei esan zieten inbestigazioak egiteko.
Torino garrantzitsua izango da udaberri honetan jende pila joango delako Izara Santuaren erakusketara edo ‘osteontzio’ ra, bertan otoitz egitera, gizon gurutziltzatuaren aurrean. Dokumentu honek Jesusen hilketari buruz hitz egiten digu, adibidez Izara Santuak gorde zuela Jesusen gorpua hil eta gero. Gorpua izaraz estali eta hilobira eraman zuten Baskoa ospatu behar zutelako eta gero hiriko harresietan ezkutatu zuten, musulmanen jazarpen garaian. Mende batzuk pasa eta gero berriro azaldu zen harresian Juduen “Talmud”ean ere ematen da izararen berri.
IZARARI BURUZ:
Misterio handia da, zientzia fisikoak ez duelako azaltzen nola sortu zen. Izarari azterketa sakonak egin zaizkio teknologia berrienak erabilita. Ikerketa dexente egin zaizkio izarari baina oraindik ere ikertzen jarraitzen dute. ‘Izara existitzea misterio handia da’, zientzilari batzuk esandako esaldia.
FEDEA:
Ez da derrigorra Kristauak Torinoko Izaran Jesus berpiztuaren gorputza adierazten dela sinistea, Eliza Katolikoak ez du ezer erabaki gai honi buruz. Zientzilariei ongi aztertzeko eskatu zien Izara Santuari bisitatzeko orduan.
Niri asko gustatu zait dokumentu hau, garrantzitsua eta interesgarria dela iruditzen zaidalako. Jesusen hilketa, bere gorpuarekin zer egiten zuten eta Izara Santuari buruz
azaltzen da eta jende gutxik dakien informazio garbi eta argia agertzen delako. Gauza asko ikasi ditut baina Izara Santuari arreta gehiago prestatu diot, gehiago interesatu zaidalako. Izarako aurpegiak, gurutziltzatze baten ohiko arrastoak eta trauma fisikoak aurkezten dituen gizon baten irudia dela iradokitzen dit.
Izarari burus zerbait azalduko dut:
Izaeraren joskera Palestina eta inguruetako da, Jesusen garaian eta lehenago ezagutzen zen jostura da.
Izaran agertu diren polenak Palestina aldekoak dira. Erdi Aroa baino lehenago desagertu ziren polen mota horiek.
Sindoneak 4,39 metroko luzera du eta 1,15 metroko zabalera. Orain urna edo kutxa baten gordeta dago. Egoera egokian dago gordeta ondo egoteko eta ez puskatzeko. Torinoko katedraleko kapera ere beti kontrolatuta dago.
Torinoko izararekin ikasi dut ez dutela jesusen aurpegia asmatu, beraien ustez izara horretan dagoen aurpegia da eta. Ebangelioarekin bat dator edolarekin zikina dago gurutzean hil zuteneko odola, erreduraren markak, uraren markak, gizonaren gorputz osoa, aurretik eta atzetik, zigor markak, arantzak, iltzeak, lantzaren marka, gurutzetik jaisterakoan geldituriko markak, oinetakoa iltzea, patibulum, gurutzearen goiko egurra. . orduan berarena izan ditzake. Egin zituzten proba zientifikoengatik jakin dezakegu ez dela broma bat eta oso zaharra dela, orain dela bi mila urtekoa konkretuki.
Lehen esan dudan bezala ez dutela asmatu bere aurpegia eta ebanjelioa esaten duena egiaztatu egiten du. Dena proba askorekin konprobatu dute baina gero arpegiarena bakoitzak gaus desberdina pentsatzen du, orduan bakoitzaren miresmenarekin dijoa bat.
ebanjelioak erakusten digun mezua hau da jaunaren errukia. Torinon izaran pertsona bat gurutzean hil zena irudikatzen da Arazo hau batez ere karbono-14 froga egiterakoan sortu zen. 1300 inguruan kokatzen zuten Izara sortu zeneko data. Gaur egun ikerlariek ez dute onartzen karbono-14 frogaren emaitza. Zergatik? Izarak hondakin organiko asko ditu gainean (kea, pertsonen ukituak – koipea -, hatsa,…) eta karbonoaren froga ez da egokia hain urte laburreko epetan. Datak asko aldatu dira izararen ertz batetik bestera. Izara bera misterio handia da. Kristauak derrigor sinestu behar al du Torinoko Izaran Jesus berpiztuaren gorputza adierazten dela? Ez. Eliza Katolikoak ez du ezer erabaki Izararen jatorriari buruz.
Gauz asko ikasi ditut Jesusen aurpegitik, adibides ikas dut Jesusek ia erre egin zela eta nola geratu da Jesusen arpegia sindone edo izaran, eta gauz gehiago. Baite ere ikasi dut nun dagoen gordeta Jesus (Torinon).
Jende asko pentzatsen zuen Jesusek sindone edo izaran zegoela ( hori nahi du ezan bere alma sindone edo izaran dagoela) beste jende batzuk ezaten dute ez dagoela or eta zeruan dagoela.
Baita ere gauz hauek agertzen dira Jesusen gorputzean eta sindone edo izaran gahinean zer gertatu zaion, baita ere ikusten da nola zufritu egin zuen, nun artu zuen sua… Gauz asko daude Jesusen gorputzean
Erreduraren markak, uraren markak, Gizonaren gorputz osoa, aurretik eta atzetik , zigor markak, arantzak, iltzeak, odola, lantzaren marka, gurutzetik jaisterakoan, geldituriko markak, oinetakoa iltzea, patibulum, gurutzearen goiko egurra.
Danak kontatuta ikusi daiteke 11 gauz diferente.
Zer esaten edo iradokitzen dizu Izarako aurpegia?
Nik ikusten dutenean zentzazio oso arraroa etortzen zait, odol markak ikustea, zigor markak… Hori dana notatzen da nola zufritu egin dun Jesusek eta bere historiar zear zer gertaru zikon, baita ere erakusten da Jesusen aurpegia eta nahi dute egin 3d ikusteko zer azpekto duen Jesusek eta horrela historioa eta pelikulak zeriak bere aurpegiak azaltzea.
Torinoko Izarari edo (Sabana Santari) buruzko hainbat galdera egin dira munduan zehar horietako batzuk, garrantzitsuenak hauexek dira : Zer da? , Nor islatzen du irudian ? Egia da Jesusen aurpegia dela ?…
Zer da ? Uste da, Torinoko Izara Jesusen aurpegia islatzen dela gurutzatu ondorengoko irudi bat dela. Bertan gurutzatutako gizon baten baten gorputza ageri da. Karbono 14 pruebaren ondorioz ez da oso zehatza baina jakin dezakegu garai hartara gerturatzen dela, irudiko gorputzak dituen ebakiak, kolpeak ,hautsiak, erredurak, ubeldurak bibiliak kontatzen dituen berdinak dira hori beste arrazoi bat da usteko gizon horren gorutza Jesusena zela. Torinoko Izarak hainesteko ospea hartu zuen mudu osotik zehar bidaiatzen egon zela, Torinoko Izararen berri dugunetik leku askotatik ibila Izara Santua hasieran esaten da Jeresulamenen, Edesan eta kostantinoplan egon zela eta Torinoko katedralean amaitu zuen 1998an.
Nik Torinoko Izararen ikasi dudana izan da, Kristau askorentzat Jesusen errepresentazio bizia dela eta hori oso garrantzitsua dela otoitzarentzat eta batitz bat fedeedunentzak jakitea Jesus benetan bizi izan zela eta agian Izarako gizon hori bere irudia Islatuta dela. Niri irudiko aurpegiak iradokitzen edo erakusten didana da errepresentazio honek askotariko balio duela jakinda Jesusena izan dezakela hor bere odola eta bere gorputza egon dela altxor bat iruditzen zait gizartearentzako.
Izara santua oraindik oso misteriotxua da ez delako oso konkretuki zihurtatu noiz sortu zen izara eta zein egon zen izara horren barruan baina diotenez eta ikusten denez izara santuak pertsona bat estali zuen fisikoki torturatua izan zena. 121 golpe baino gehiago eman zizkioten pertsona honi eta buruan arantzazko koroia jarri zioten, bere eskuetan eta hanketan ikusten dira iltzeek egin zuten zuloa bere gorputzean.
Baita ere odola ikusi daiteke hemoglobina daukalako konfirmatu zuten odola zela izara santuan zegoena. Toki askotatik pasatu zen Jerusalemetik Torinora joateko bitartean.
Zientzilari askok egin dituzte froga asko eta oraindik ere egiten ari dira zihurtatzeko gorputza Jesusena dela.
Zer ikasi duzu?
Beno, lehenengo eta behin komentatu nahi dut oraindik argi ez dagoela ea benetakoa den ala ezm, hau da, misterio bat dela. Zegatik, bada, batzuk, batiz bat zientzialariek, karbono -14 frogaren emaitzarengatik ez dute onartzen izara onen etorria. Bestalde, badago jendea ere pentsatzen duena izara onek Jesusen berpiztuaren gorputza adierazten duea, pentsaera hau kristauk askok dute, baina ez guztiek. Ez delako derrigorra kristau bazara izara onetan sinestea.
Zer esaten dizu izarako aurpegiak
Nik bi pentsaerak errespetatzen ditut, bai fedea dutenena eta bai zientzialariena. Baina, nire iritzia zientzialarien berbera da. Zergatik?, bada, nahiz eta karbono 14 froga oso polemikua izan, nik pentsatzen dut analisien emaitzak oso gutxitan direla okerrak eta kasu onetan, erantzunak esaten dute Erdi Aroan sortu zela, hau da, Jesus hil eta gutxi gora behera 1200 urte geroago.
Zer ikasi duzu? Ikasi dut Torinoko Izara Santuaren oinarria. Esaten du, Jesusen gorputza gorde zuela gurutzetik hila jaitsi zutenean eta ondoren hilobira eraman zuten.
Baita ere, agertzen dira erreduraren eta uraren markak, gorputz osoa, zigor markak zein odola… Hauek, adierazten dute oso probabilitate handia dela izara hori benetakoa dela. Gainera, gorputz osoan zehar ikusten dira zauri askoren markak.
Izarak hondakin organiko asko ditu: kea, hatsa, ukituak… Baina arrazoi asko daude Izara autentikoa dela onartzeko. Adibidez, Palestinako eta inguruko joskera du.
Izarak 4,39 metroko luzera eta 1,15 metroko zabalera du. Gaur egun, urna edo kutxa batean oso ondo gordeta dago.
Zientzialarien iritziz, Izara existitzea hutsa misterio handia da… Baina pertsona askok sinesten dute benetakoa dela baina ez da derrigorrezkoa sinistea benetakoa dela zeren ez dago %100 frogatuta.
Zer esaten edo iradokitzen dizu Izarako aurpegiak? Nire ustez nahiz eta zientzialariek ez duten frogatu egiazkoa dela. Aukera asko ditu benetakoa izateko lehenago esan ditudan arrazoiagatik. Batez ere, azaltzen ditu aintzinako markak eta batik bat gizon horren gorputz osoa adierazten da.
Nire ustez izaran agertzen den aurpegia Jesusena da zeba testuan esaten duen bezala Jesus hil zutenean gurutzean zauri marka asko zituen eta argazkietan ere bai zauriak ikusten dira. Nik irakurri dut Jesus hil zutenean gurutzean, bere gorputza izara batez estali zuten bere gorputza eta hilobi batera eraman zuten, Torinora. Izara santua XIV. mendetik ezagutzen dugu. Izaera santua misterio oso handia da, zientzia fisikoak ezin du azaldu nola sortu zen irudia. Sindonea hitzaz ere ezagutzen da. Sindone hori 4,39 metroko luzera eta 1,15 metroko zabalera du. Oraindik kutxa batean gordeta dago.
Esaten da kristauak ez dutela Jesus berpiztuaren gorputza, Kristauak ez dute ezer erabaki Izararen jatorriari buruz. Hau da ez da derregior onartu behar, Izara Santuari bisita egitean Joan Paulo II. zientzilariei eskatu zien ondo aztertzeko hartara Izarak egindako galderak ondo erantzutea. Eta gainera hau esan zuen:
“Sinestendutenentzat garrantzitsua hau da, batdatozela Izara Santu honetanazaltzen den gizonaren irudia etaebanjelioetan Jesusen gurutzekoheriotzari eta piztuerari buruz esaten
zaiguna”.
Sindonek 4,39 metro luzera du eta 1,15 metro zabalera baina orain hori kutxa batean dago gordeta. Tenperatura kontrolatuta egoteko.
Izara beti izan zen misterio handia, ikerketa asko egin digue proba asko NASAk teknologia berriena erabili zuten baina esaten zute oso misteriotsua dela.
Jesus ez da pelikuletan esaten duten bezala, ez da oso guapoa eta altoa. 1,64 neurtzen zuela gutxi gora behera eta ile marroia zuen. Ez zuen ez ile luzea eta ez bizarrik, higiene kontuetatik. Tunika ez zuen josita, dena pieza baten baizik.
dokumentu hasieran pixkat esplikatzen du ze urtetan eta ze gertatu zen urte horietan jesusen izararekin. Adibidez 1997ko apirilean Torinoko katedralak su hartu zuen eta suhiltzaileek salbatu zuten Izara Santua. Gero jesusen gorputzaen egondako hainbat gauz aipatzen ditu, eta izarari buruz zientzia eta fedea.
Torinoko izaran esaten da Jesusen gorputza ikusten dela, nire ustez egia da Jesusen gorputzaren markak ikusten direla. Esate baterako, ikusten diren zenbait gauza dira: erredura markak, uraren markak, gizonaren gorputza aurretik eta atzetik, zigor markak, arantzak, iltzeak, odola, lantzaren zenbait marka, gurutzetik jaistean gelditutako markak…
Izara Santua zientziaren ikuspegitik misterio handia dela esaten da, fisikoki ez duelako esplikatzen nola sortu den izaran gizonaren irudia. Azterketa eta ikerketa sakonak egin dituzte gai honi buruz.
Aldiz, Izara Santua fedearen ikuspegitik ez da derrigorra kristau guztiek Torinoko izara Jesusen gorputza dela sinistea, beraz ez da fedez onartu behar dela. Paulok II. zientzialariak esan zuen: “Sinesten dutenentzat garrantzitsua hau da, bat datozela Izara Santu honetan azaltzen den gizonaren irudia eta ebanjelioetan Jesusen gurutzeko heriotzari eta piztuerari buruz esaten zaiguna”.
Izara Santuak edo sindoneak 4,39 metro neurtzen ditu eta 1,15 metroko zabalera du. Orain kutxa edo urna batean dago gordeta. Dena kontrolpean dute bai tenperatura baita ere hezetasuna.
Ebanjelioan kontatzen duena da Jesusen gorputza Izara Santuak gordeta zegoela eta gurutzetik hilda jaitsi zutenean bere gorputza estali eta hilobira eraman zutela.
Jendea gero eta interes gehiago du eta esaten da hurrengo udaberrian jende asko joango dela Izara Santua ikustera eta otoitz egitera. Nik egia esan, asko ikasi dut gai gianera oso interesgarria iruditzen zait. Nire ustez badira Jesusen markak ea zientzialariek egiaztatzen duten.
Gaur ikusi eta irakurri dut Izara Santuari edo “Sindone” izen grekoari buruzko historioa. Oraindik ez dakite zein den izaran agertzen den pertsona baina askok Jesus dela esaten dute eta horren fedea dute. Naiz eta ez dakigu zein den, bere historioa oso ondo dakigu, non egon den urte edo mende bakoitzean eta zer pasatu zaion ere. XIV. mendean, hasieran Siriako hirian, gaur egun Urfa, Turkian egon zen. Gero, berriro Jerusalemen. 650 urtetik gora, San Braulio, Zaragozako gotzainak eduki zuen. Baita, San Joan Damascenok. Konstantinoplan eta Frantzian ere egon zen eta zenbait famili boteretsuen eskutik ere igaro zen. Azkenik, 1543an, Saboiako errege familiari oparitu zioten eta Chamberytik Torinora eman zuten. Han gelditu da orain arte.
Geroago, Chambery hiriko elizatxo baten egon zen. Kutxa karratu batean. Abenduaren 3tik 4ra, eta sutea egon zen. Izararen zati batzuk belztu egin ziren, ia erre eta ura bota zitzaion itzaltzeko. Erredurak eta ura nabarmentzen dira izaran. Baina gorputzaren irudia osorik gelditu zen.
Izaran ikusten dira: Erredura markak, uraren markak, gizonaren gorputz osoa aurretik eta atzetik, zigor markak, arantzak, iltzeak, odola, lantzaren marka, gurutzetik jaisterakoan geldituriko markak, oinetakoa iltzea eta patibulum, gurutzearen goiko egurra.
Zientzialariak, aurkikuntza handiak egin zituzten. Adibidez: Badakite bere odol mota AB dela eta pertsonaren altura 1,78 cm koa da. Eta orain, izararen zati bat moztu dute proba berriak egiteko.
Gaurko saioan, asko ikasi dut, Torinoko izarari buruz eta iruditzen zait oso baliagarria izango dudala ikasitakoa.
Hasteko oso gauza bitxia iruditzen zait Torineko izararen historioa baina baita interesgarria, izan ere, misterio asko duen linozko pieza garrantzitsua da. Bere neurria ondorengoa da. 4,41 metro luze eta 1,13 metro zabal. Noizean behin jende aurrean erakusten da Italiako Turingo hirian.
Hainbat zientifikoren karbono 14 ikerkuntzek esan dute izera hori gutxi gora behera orain dela 2000 urtetakoa dela. Data hori bat doa kristoren bizi iraupenarekin, bestalde, dexente marka agertzen dira izaran Jesusi egindako zauriekin bat datozenak esaterako, erredura markak, odola, oinetako iltzeak, zigor markak, arantzak…
Datu horiengatik eta beste batzuengatik uste da Jesusen gorputza izan zela izara horrek estali zuena baina, oraindik ez dago datu finkorik hori ala dela egiaztatzeko. Izara hainbat toki desberdinetan egon da eta bere ibilbidea kontrolatua dago, esaterako Turingo hirira iritsi zen 1578. urtean, 1694az geroztik Juan Bautistaren kaperan aurkitzen da.
Lehenik aurkitu zutenean Frantzian izan zen Lirey hirian Paristik gertu. Aurkikuntza hori 1355. urtean izan zen.
Asko gustatu zait gai honi buruz gauza gehiago ikastea guztiz interesgarria dela iruditu zaidalako gainera historikoki pisu handia duen zerbait dela iruditzen zait eta informazioa beti da baliagarria.
Bestalde historio sakona du eta egunen batean nire ustez ikerkuntza bat edo bestek asmatuko du bere jatorria edo zein bildu zuen izara horrek.
Torinoko izararen sorrera historian oso atzean hasten da. Izara honek, Kristauei, Jesusengandik gertuago egoteko eta behingoz profeta honen aurpegi zehatza jakiteko esperantza ematen die. Izan ere, gurutzean hil ondoren haren gorputza garraiatzeko izara honetan inguratu zuten.
Tela zoila dela badirudi ere, garrantzi handia izan du urte askotan zehar eta aipamen ugari izan ditu bai Itun Berrian zein bestelako idatizkoetan. Liburu hoietan beti hitz egiten da nola garraiatu zuten toki batetik bestera modu desberdinetan, azkenik, zilarrezko kutxa batean geroago erreko zen eraikin batean amaitu zuen harte. Baina, suhiltzaileak Izara Santuaren kutxa berreskuratzea lortu zutenean erredura gutxi batzuk jasan bazituen ere konturatu ziren bertan irudi bat bereizten zela, ain zuzen, pertsona baten aurpegia eta gorputza.
Momentu honetan hasi ziren eztabaidak eta zalantzak. Negatiboan lortutako irudi horrez gain, beste ubeldura, odol marka, petatxo edo zuloak nabaritu zituzten. Haien jatorria jakin zutenean, hariak lotzen joan ziren. Buruko koroak utzitako markak, zigor marka latzak, esku zein hanketako iltzeak… Jesusen hilketaren historiarekin bat datozen ezaugarriak dira.
Baina ondorio honetara iristeko hainbat proba egin dira. Erabaki dute batzuk ez direla oso zehatzak edo fidagarriak; beraz, jendea zalantzan dago.
Zientziaren teknologiak aurrera egin ahala aukera asko eman dizkigu eta gauza asko erraztu dizkigu. Izaran honetan ere erabili dira baliabide horiek, baina haien zehaztasun osoa lortzea zaila da. Bestalde, fede kontua dela uste dut, Jesusen biziaren jarraitzaileak agian errazago ulertu dezakete, baina beste batzuek horrelako mirarietan sinistea ez dute ulertzen.
Izara Santua hainbat ikerlarirentzat Jesusen heriotzan gainean jarri zitzaion izara dela esaten dute eta gainera froga asko daude. Izara honek Jesusen aurpegiaren forma ematen digu eta nola hil zen ere argitaratzen digu. Izarako aurpegiak beti filmetan eta argazkietan azaltzen den Jesusen antza du hortik atera baitute Jesusen aurpegiaren profila. Istorio honekin Jesusen izara eta bere jatorriak ikasi ditut baita ere zer pasatu zaion izarari.
Esaten da izara hau Jesús hil eta gainean jarri zioten izara dela. Hainbat prueba egin zaizkio zer mendekoa den jakiteko, Karbono 14-a adibidez, 1300. urte ingurukoa dela esaten du ,baina ez dago prueba askorik, bat da garai hartako eta palestina inguruko polena duela. Prueba asko galdu izan dira, gordeta zegoen eliza sua hartu zuen eta pixkat erre egin zen, ura bota zitzaion itzaltzeko eta 28 tolestura egin zitzaizkion. Esaten da bera dela, Aurpegian bi ubeldura dituelako, begi ondoan eta masailan. Ubeldura hau ezpainetara ailegatzen da, eta bibotearen eta bizarraren figura aldatzen ditu. Garondoan, lepoaren atzean, arantza marka nabariak daude. Arantzazuko kaskoa jarri zioten.Bekokian ere odol markak daude, eta ilean ere odol ariak ikusten dira.121 kolpe eman zizkioten. Eskumuturrean iltzeen markak ikusten dira. Besoetan ikusten diren odol ariak gurutzeko postura adierazten dute. Oinetan, atzetik, garbi ikusten dira iltzearen zuloaren marka eta behera doazen odol ariak. Bularrean, saihetsean, lantzaren marka ikusten da. Esaten da hau pertsona batena dela izaran odola agertzen delako, hemoglobinak agertzen dira. Izara hau zientzialari askok aztertu dute norena den eta noizkoa den jakiteko baina oraindik ez dakite noizkoa den.
Video hau interesgarria izan da, videoan ikusten eta esaten digu, tela ez dela marrazki bat, baizik benetakoa dela, baita ere tela Jesusen markar eta heridak ikusten dira odolarekin pintatuta.Jesus gurutzetik jaitzi zutenean, gorputza garbitu gabe, tela bere gainean jarri zuten. Ikasi det, tela batekin garai askotakoren gizon-emakume garrantzitsuen aurpegia eta gorputza ikuz daiteke.Baita ere ikuse det jende askorentzako garrantzia asko duela. Aurpegiak tristura iradokitzen dit, baita ere lasaitasuna. Nik uzte dut lasai egoteko eta momento txar eta on asko daudela esaten digu.
Torinoko izara “Sindone” izenez da ezaguna. Izararen historia handia eta zabala da. Egia esan, leku askotan egon izan da: Konstantinoplan, Frantzian, Chamberyn eta azkenik, Saboiako familiak Torinora eraman zuten. Bertan, Torinoko katedralak su hartu zuen 1997an eta suhiltzaileek salbatu behar izan zuten. Hainbat erakustaldi izan ziren ondorengo urteetan eta 2002an garbitu zen Izara Santua. Gainera, askotan ikertu izan da, hala ere, misterio handi bat bezala hartzen da zientzian. Gizon baten gorputzaren irudia agertzen da eta markak ere agertzen dira: erreduraren markak, uraren markak, iltzeak, odola…
Beste arazo bat ere badago eta nahiz eta ikertua izan den zientzialariek ez dakite erantzuna. Benetakoa al da Torinoko Izara? Karbono-14 froga egin izan da baina, zientzialariek ez dute onartzen froga hori. Hondakin asko baititu izarak eta karbono-14 froga ez da zehatza urte laburreko epeetan. Bestalde, autentikoa dela esateko ere badaude hainbat arrazoi: Irudian ez dago margoketa arrastorik, margotzean beti pintzelaren arrastoa gelditzen da. Izaran, ez. Gainera, irudian agertzen dena benetako odola da, hemoglobina agertzen baita. Beste arrazoi bat da, izararen joskera Palestina eta inguruetako joskera dela eta Jesusen garaian eta lehenago ezagutzen zen. Eliza Katolikoak ez du ezer erabaki Izararen jatorriari buruz. Esan izan da, Izararen sinestunak, gurutzeko Jesusen heriotzan sinestunak direla.
Nik testua irakurrita, gauza batzuk ikasi ditut. Tenboraren indarrak eman dit atentzio geihen eta nola tapatzen zituzten hildakoak grai haietan. Izarako aurpegiak hildakoa hil baino lehenagoko sufrimendua transmititu dezake. Ez da derrigorrezkoa izararen jatorriari buruz fede izatea, Eliza katolikoak ez baitu onartu hori egia denik. Torinoko izaran hainbat marka ezberdin agertzen dira: erredura eta ur markak, baita gurutzetik atera zutenean jaso zituen markak ere. Ebanjelioak esanez, Jesusen gorputza izaraz estali eta hilobira eraman zuten, garbitzeko astirik hartu gabe, Bazkoa ospatu behar zutelako presaka baitzeuden. Hainbat arrazoi daude izara benetakoa dela onartzeko: izararen joskera Jesusen garaiko joskera famatua da, izaran azaldutako polen partikulak Palestina aldeako polenaren berdinak dira… .
Ikasi det Jesusi buruzku argazki edo marrazki garrantzitsuena Izara Santua dela, historia erlijioso sakona kontatzen digulako. Ere bai ikasi det hainbat etapa pasa dituela Torinora iristeko, zenbait elizetan zegoen lehen eta. Gainera, Chambery hiriko elizan zegoenean, eliza su hartu zuen eta Izararen zati batzu erre egin ziren, baina Klaratr lekamereen laguntzarekin konpondu zen Izara. Baita ere, zenbait zientzalari aztertu dute noizkoa zen Izara eta non egin zen. Usten dute, Izara Palestinan egin zela Erdi Aroan, Izaran agertzen den irudia aztertuz.
Izararen aurpegia, hainbat pertsonerako sinbolo erlijiosoa ez den arren, niri iradokitzen zait fedea eta kristautasun osoa. Hori adierazten dit, Izara horretan ebanjelioetan, Jesusek gurutzean zegoen momentuan, laburpen moduko bat delako eta gainera, Jesusen piztuerari buruz ere delako.
Noiztik dago Izara? Orokorrean, historia gizonek, diotenez,dokumentuan bitartez segurutzat ema daiteke Izara Jerusalemen,Edesan, eta Kontatinoplan egin zela. Jesusen gorputz guztia odolez antzematen degu, guk argi bat ipintzen badugu ez da ezertxo ere ikusiko. Jesusen kreazio hau 1945 abuztuak 6, agertu zen.Lehenengoz,
Izaran agertzen diren
Marka desberdinak sailkatu behar
dira:
1) erreduraren markak
2) uraren markak
3) Gizonaren gorputz osoa
aurretik eta atzetik
4) zigor markak
5) arantzak
Aurpegian garbi ikusten dira bi ubeldura,begi ondoaneta masailean.Ubeldura hau ezpainetan ailegatzen da.Izar aoso misteriosoa da, zientzilari askori oso arrigarria iruditzen zaie eta oso politta beran sinisten duenarentzat eta zientzialariek ez dakite nola sortu zen Izara irudia eta ez dute esaten ,baina batzuek nahiz eta ez sinistu Izararen historia erlijiosoak dira eta politta iruditzen zaie. Sindonek 4,39 metroko luzera du eta zabalera 1,15 metrokoa.
Bideoak eta testuak esaten diguna da, ez dakigula nolakoa den Jesusen benetako aurpegia, azaltzen diren argazki denak ez direla benetakoak eta benetakoak ia ez dira azaltzen. Baina TORINOKO “IZARA SANTUA” testuan bere benetako aurpegia eta izara imaginatu dezakezu. Neri baietz iruditzen zait eta letzea ondo dagoela iruditzen zait.
Jesusen gorputza Izara Santuak gorde zuen, gurutzetik hilda jaitsi zutenean.
Jesusen gorputza izaraz estali eta hilobira eraman zuten, garbitzeko astirik eduki gabe. San Joanen ebanjelioan aipatzen da, Jesusen gorpua estali zuen izara eta buru gainean jarri zioten zapia. Gero ezkutatu egin zuten hiriko harresietan, musulmanen jazarpen garaian.
Odol markak bizkarrean ikusi zizkioten giltzurrunen inguruan…
Torinoko Izaran Jesus berpiztuaren gorputza adierazten dela esaten dute, baina ez, Eliza Katolikoak ez du ezer erabaki Izararen jatorriari buruz, baina ez da fedez derrigor onartu behar. Gainera esan zuen: “Sinesten dutenentzat garrantzitsua da, Izara Santu honetan azaltzen den gizonaren irudia eta ebanjelioetan Jesusen gurutzeko heriotzari eta piztuerari buruz esaten zaiguna”.
Izara Jesusen gorputza tapatu zuen ,bere historian zehar gizakiak gehien aztertu dituen aztarnategi arkeologikoak,Izara dauke gorputzako argazki bat eta seinale ikusgai tortura batena.Esatabe zientzalariak erakutsi zeben izara hori gizon baten tortura zegola izara hortan kristautasunak mantentzen dituen datuekin Jesusen heriotzari buruz.Ez dago gorputzaren ustelkeria zantzurik,ta nahiz eta jendeak esan badakiala ze gertau zan izarakin iñorrek ez zakin izaeraren historia osoa,izaera hori bederatzi ezaugarri dauzka: 1:superficialidad,2:Aausencia de pigmentacion 3:no direccionalidad 4:Pormenorizacion 5:negatividad 6:tridimensionalidad,sei bakarrik esaten ditu.Izaran ikusten diren marka desberdin daude: erreduaren marka,uraren marka,gizonaren gorputza,zigor marka,arantzak,iltzeak,odola,lantzaren marka,gurutzetik jaisterakoan geldituriko markak, oinetako iltzea eta patibulum gurutzearen goiko egurra.
Arazo hau batez ere karbono-14 froga egiterakoan sortu zen. 1300 inguruan kokatzen zuten Izara sortu zeneko data. Sindoneak 4,39 metroko luzera du eta 1,15 metroko zabalera. Orain urna edo kutxa baten gordeta dago. Tenperatura eta hezetasuna bezalako faktore eraginkorrak kontrolpean daude. Torinoko katedraleko kapera ere beti kontrolaturik dago. Izara bera misterio handia da, zientzia fisikoak ez baitu esplikatzen nola sortu zen izarako irudia. Kristauak derrigor sinestu behar al du Torinoko Izaran Jesus berpiztuaren gorputza adierazten dela? Ez. Eliza Katolikoak ez du ezer erabaki Izararen jatorriari buruz. Izara Santuari bisita egitean, 1998ko maiatzaren 24an, Joan Paulo II.ak zientzilariei ongi aztertzeko eskatu zien, Izarak sortzen dituen galderei erantzun egokia eman diezaiegun. Gainera esan zuen: “Sinesten dutenentzat garrantzitsua hau da, bat datozela Izara Santu honetan azaltzen den gizonaren irudia eta ebanjelioetan Jesusen gurutzeko heriotzari eta piztuerari buruz esaten zaiguna”.
Esaten da “Torinoko Izarak” Jesusen gorputza estali zuen izara dela. Izara honetan gizon baten gorputza ikus daitekelako, tortura jasandako haimbat seinaleekin. Eta uzten da Jesusen gorputza dela bere gairaiko kristautasunaren zerikusia duten haimbat datu ikus daitekeelako, baina ezin da erakutsi bera zela eta ezta nola finkatu zen gizon horren gorputza izara horietan ere ez. Baita ere, begi biztaz ikus daiteke gorputzak dituen seinaleak, adibidez,odola, lantzaren marka… Eta irudiak elementu hauek ditu: Azalekotasuna, pigmentaziorik eza, ez dagoelako pinturarik edo bezte horrelako kimikorik, odola baizik, eta azkenik, noranzkotasunik ez du, hau da, ez da pintorak bezala alde batera edo beztera egiten dituztela pintzelkadak, irudi honek ez du noranzkorik. Xehetazuna ere ikusten da, izara oso detailatua ikusten delako, eta bezte gauz asko ere bai, adibidez: Ezezkotasuna, hiru dimentsioa.. Beraz ezin izan da izararen iturria esagutu, haren elementu batzuk baizik.
Honekin ikasi dudana da aintzinako krstautazunaren gauza asko ez direlea esagutzen eta batzuk ezin direla esagutu.
1.Dokumental hau ikusi eta gero, gauza batzuk ikasi ditut:
-Jesusen kruzifikazio bukatuta, bere gorputza bajatu zuten eta Izara batean estali zuten.
-Gaur egun, Izara horretan ikus ditzake “Jesusen aurpegia eta gorputza” estalita.
-Jende asko joaten da otoitz egitera Torinoko izarara
-Izara 4,39 metroko luzea du eta 1,15 zabalera
-Izararen joskera Palestinakoa da
-Irudian ez dago margoketa
arrastorik.
-Ebanjelioetan ere kontakizun hau agertzen da
2. Argazkian nik ikusten dut gizon bat aurretik eta atzetik zauri askorekin, gehiago ikus daiteke Izaran, adibidez: Erreduraren markak, uraren markak, zigor markak, arantzak, iltzeak, odola, lantzaren marka… Izarako gizona ikusten da sufrimentu asko izan duela hiltzerakoan.
Nire galdera da, nola gorde dute hain ondo Jesusen aurpegia Torinoko izaran urte gehiago pasa eta gero
Hasteko Izara Santua objetu historiko bat dela esan ahalko genuke, milaka urte dituelako eta beraren inguruan historia desberdin asko dituelako. Gainera izara horrek Jesusen gorputzaren irudia du ebanjelioarekin bat datorrena, bere markak, bere odola… Hala ere, izara ez da beti egon orain dagoen leku babestuan. Badakigu toki askotatik pasatu dela izara hau, adibidez Konstantinoplan zegoenean kruzadoek 1204 lapurtu zuten arte, gero Frantzian egon zen eta azkenik Turinera garraiatu zuten.
Honek niri fedea sortzen dit, tela arrunt bat da batzuentzat, beste batzuentzat berriz mesiasen irudia da. Eliza katolikoak ez du onartzen hori Jesusen irudia denik, baina hori bakoitzaren fedea bezalakoa da, sinestea edo ez sinestea da.
Oihal batean gurutziltzatze baten ohiko arrastoak eta trauma fisikoak aurkezten dituen gizon baten irudia ageri da.Jesusen gorputza Izara Santuak gorde zuen, gurutzetik hilda jaitsi zutenean.Jesusen gorputza izaraz estali eta hilobira eraman zuten, garbitzeko astirik hartu
gabe, Bazkoa ospatu behar zutelako.
Torinoko izarak jesusen gorputza estali zuela esaten da, kristauek ez dute derrigorrez sinetsi behar, batzuek sinesten dute eta besteek ez. Bertan gizon baten gorputzaren irudia agertzen da oso garbi eta beraren hilketako markak, erreduraren markak, uraren markak, iltzeak.. daude. Sidone izenez da ezaguna eta historia handia du. Leku askotan egon da: Konstantinoplan, Frantzian, Chamberyn eta azkenik Torinora eraman zuten. Izara hori oso ondo tratatua izan da. Zientzialariek asko ikertu dute izara hori eta beraientzako misterio bat bezala izan da. Froga horietako baten erantzuna da ez dela eskuz pintatutakoa baizik autentikoa dela ez dagoelako pintzel arrastorik. Niri iruditzen zait torionoko izarak esanahi garrantsitsua duela jesusen bizitzako hilketa adierazten duelako.
NASAk teknologia berrienak erabili ditu,… Hainbat eta hainbat kongresu eta ikerketa egin dira eta egiten jarraitzen dute. Zientzialarien iritziz, Izara existitzea hutsa misterio handia da… IZARA SANTUA ETA FEDEA Kristauak derrigor sinestu behar al du Torinoko Izaran Jesus berpiztuaren gorputza adierazten dela? Ez. Eliza Katolikoak ez du ezer erabaki Izararen jatorriari buruz. Berez, ez da fedez derrigor onartu behar. Izara Santuari bisita egitean, 1998ko maiatzaren 24an, Joan Paulo II.ak zientzilariei ongi aztertzeko eskatu zien, Izarak sortzen dituen galderei erantzun egokia eman diezaiegun. Gainera esan zuen: “Sinesten dutenentzat garrantzitsua hau da, bat datozela Izara Santu honetan azaltzen den gizonaren irudia eta ebanjelioetan Jesusen gurutzeko heriotzari eta piztuerari buruz esaten zaiguna”.
Jesusen gorputza Izara Santuak gorde zuen, gurutzetik hilda jaitsi zutenean. Jesusen gorputza izaraz estali eta hilobira eraman zuten, garbitzeko astirik hartu gabe, Bazkoa ospatu behar zutelako. Horixe da Ebanjelioetan kontatzen zaiguna eta Torinoko Izara Santua edo “Sindone”n ikus daitekeena. Izara Santua “Sindone” hitzaz ere ezagutzen da. Noiztik dugu Izara Santuaren berri? Orokorrean, historia gizonek diotenez, dokumentuen bitartez segurutzat eman daiteke Izara Jerusalemen, Edesan, eta Konstantinoplan egon zela. Zehatzago esanez: – San Joanen ebanjelioan aipatzen dira Jesusen gorpua estali zuen izara eta buru gainean jarri zioten zapia. – Jesusen jarraitzaileei jazarpena zela eta, Jerusalemdik ihes egitean, kristauek Siriako Edessa hirira (gaur egun Urfa, Turkia) eraman zuten, Libanotik zehar. Han batez ere Jesusen aurpegia erakutsi ohi zuten.
mendean Konstantinoplan aurkitzen da Izara, elizatxo baten gordeta. urtean Kruzadoek hiria konkistatu zuten eta Izara lapurtu. – Geroago, Chambery hiriko elizatxo baten gorde zuten. abenduko 3tik 4ra, izara zilarrezko kutxa karratu baten zegoen, 48 tolesdura osatuz. – 1534n Klaratar lekaimeek konpondu zuten izara, adabakiak jarriz. 1578n, Chamberytik Torinora eraman zuten, Borromeo kardinal zaharrak ikus ahal zezan. – Izara Santua jende aurrean erakutsi ohi zen, jada Jerusalemen eta Konstantinoplan. – Pio XI izan zen Aita Santua 1922tik 1939ra. – 1976an Max Frei jakintsuak, Izararen polenak aztertuz, garbi utzi zuen izara Jesusen garaikoa eta Palestina ingurukoa de la. – Azken urteotan nazioarteko goi mailako Ikerketak egin dira, kongresuak,… Emaitza honakoa izan zen: Erdi Aroan egin zutela Izara. – 1997ko apirilean Torinoko katedralak su hartu zuen. Suhiltzaileek salbatu zuten Izara Santua. – 2002an Izara garbitu egin zuten, izarari josi zizkioten adabakiak kenduz.
Jesus gurutzetik jaitsi zutenean, beraz, gorputza garbitzeko astirik gabe (Bazko bezpera zen, egun berezia), lurrin batzuekin igurtzi eta zapi edo izara handi batekin estali zuten. Beraz, Izara negatibo baten antzekoa izan da. Zehatzago aztertuz: – Aurpegian garbi ikusten dira bi ubeldura, begi ondoan eta masailan. – Bekokian ere odol markak daude, eta ilean ere odol ariak ikusten dira. – Eskumuturrean iltzeen markak ikusten dira. – Oinetan, atzetik, garbi ikusten dira iltzearen zuloaren marka eta behera doazen odol ariak. IZARA BENETAKOA AL DA? 1300 inguruan kokatzen zuten Izara sortu zeneko data. Datak asko aldatu dira izararen ertz batetik bestera Bestalde, arrazoi asko daude Izara autentikoa de la onartzeko.
– Inork izara faltsutu nahi izan balu, pertsona bati ikaragarrizko zigorra ezarri izan behar zion. Torinoko katedraleko kapera ere beti kontrolaturik dago IZARA SANTUA ETA ZIENTZIA Izara bera misterio handia da, zientzia fisikoak ez baitu esplikatzen nola sortu zen izarako irudia, azaleko zuntzei soilik eraginik. Azterketa sakonak egin zaizkio, NASAk teknologia berrienak erabili ditu,… Hainbat eta hainbat kongresu eta ikerketa egin dira eta egiten jarraitzen dute. Zientzialarien iritziz, Izara existitzea hutsa misterio handia da… IZARA SANTUA ETA FEDEA Kristauak derrigor sinestu behar al du Torinoko Izaran Jesus berpiztuaren gorputza adierazten dela? Izara Santuari bisita egitean, 1998ko maiatzaren 24an, Joan Paulo II.ak zientzilariei ongi aztertzeko eskatu zien, Izarak sortzen dituen galderei erantzun egokia eman diezaiegun. Gainera esan zuen: “Sinesten dutenentzat garrantzitsua hau da, bat datozela Izara Santu honetan azaltzen den gizonaren irudia eta ebanjelioetan Jesusen gurutzeko heriotzari eta piztuerari buruz esaten zaiguna”.
Ikasi dut bizi honetan misterio asko daudela. Adibidez Izara Santuarena bezela. Ez dakite benetakoa alden baina gauz askok frogatzen dute benetazkoa dela adib: Izararen joskera Palestina eta inguruetako joskera da, Jesusen garaian eta lehenago ezagutzen zen. Hori da Ebanjelioetan kontatzen zaiguna eta Torinoko Izara Santua edo “Sindone”n ikus daitekeena. Baita ere, gurutziltzatze baten ohiko arrastoak eta trauma fisikoak aurkezten dituen gizon baten irudia erakusten du. Oihalaren jatorria eta haren figura eztabaidagai dira zientzialari, teologo, historialari eta ikertzaileen artean. Batzuek diote oihala Jesukristoren gorputzaren gainean jarri zen oihala bere ehorzketa garaian bat ere garbitu gabe orduan, esaten da aurpegia berea dela.
Hasteko Izara Santua objetu historiko bat dela esan ahalko genuke, milaka urte dituelako eta beraren inguruan historia desberdin asko dituelako. Gainera izara horrek Jesusen gorputzaren irudia du ebanjelioarekin bat datorrena, bere markak, bere odola… Hala ere, izara ez da beti egon orain dagoen leku babestuan. Badakigu toki askotatik pasatu dela izara hau, adibidez Konstantinoplan zegoenean kruzadoek 1204 lapurtu zuten arte, gero Frantzian egon zen eta azkenik Turinera garraiatu zuten.
Honek niri fedea sortzen dit, tela arrunt bat da batzuentzat, beste batzuentzat berriz mesiasen irudia da. Eliza katolikoak ez du onartzen hori Jesusen irudia denik, baina hori bakoitzaren fedea bezalakoa da, sinestea edo ez sinestea da.
.Jendea Torinora bisitan joatearen arrazoietako bat izara santua da. ”Sidone” edo “ “santo sudario” bezala ere ezagutzen da. Torineko izara, zikinduta dagoen linozko izara bat da eta 4,41 metroko luzera eta 1,13 metroko zabalera du. Erakusteta publikoa egiten da, gutxi gorabehera belaunaldi bakoitzean behin.Torinon gordetzen den izara horretan islatuta dagoen irudi bat ikusten da, gurutzean hil zuten pertsona batena. Kristau tradizioaren arabera, jesusen gorputza estali zuen, izan ere, gizon horren gorputzean azaltzen diren zauriak bat datoz Ebanjelioek Jesusen heriotzaz esaten dutenarekin. Esaterako, erredura markak, odolarenak, arantzak, iltzeak… Gizakiak bere historia osoan gehien ikertu duen objektu arkeologikoetako bat da, gizon baten gorputzaren irudi bitxia duelako.
Niri iruditzen zait izaran agertzen den irudi bitxia Jesusena dela. Ebanjelioan Jesusen heriotzari buruz esaten dena eta gizonaren gorputzean ageritako markak ikusi eta gero nahiko argi geratzen zait.
Torinoko izararen sorrera historian oso atzean hasten da. Izara honek, Kristauei, Jesusengandik gertuago egoteko eta behingoz profeta honen aurpegi zehatza jakiteko esperantza ematen die. Izan ere, gurutzean hil ondoren haren gorputza garraiatzeko izara honetan inguratu zuten.
Honek niri fedea sortzen dit, tela arrunt bat da batzuentzat, beste batzuentzat berriz mesiasen irudia da. Eliza katolikoak ez du onartzen hori Jesusen irudia denik, baina hori bakoitzaren fedea bezalakoa da, sinestea edo ez sinestea da.
Esaten da, Torinoko izarak jesusen gorputza estali zuela. Batzuk sinesten dute eta beste batzuk ez dute sinesten, ez da derrigorrezkoa sinestea. Gizon baten gorputzaren irudia agertzen da. Garbi ikusten da, erreduraren markak, hilketako markak, iltzeak… Oso ondo tratu izan da. Leku desberdin askotan egon da, Konstantinoplan, Frantzian, Chamberyn eta azkenik Torinon. Historia handia du, Sidone izenez da ezaguna. Zientzialarientzako misterio bat bezala izan da, asko ikertu dute eta. Zientzialarien erantzunetako bat izan da, autentikoa dela, hau da, ez dagoela eskuz pintatua, ez bait dago pintzel markarik. Torinoko izarak jesusen hilketa adierazten du beraz garrantsitsua dela iruditzen zait.
Ikasi dut Jesusi buruzko argazki edo marrazki garrantzitsuena Izara Santua dela, historia erlijioso sakona kontatzen digulako. Baita ere ikasi dut hainbat etapa pasa dituela Torinora iristeko, zenbait elizetan zegoen lehen eta. Gainera, Chambery hiriko elizan zegoenean, elizak su hartu zuen eta Izararen zati batzuk erre egin ziren, baina Klaratr lekamereen laguntzarekin konpondu zen Izara. Baita ere, zenbait zientzalari aztertu dute noizkoa zen Izara eta non egin zen. Usten dute, Izara Palestinan egin zela Erdi Aroan, Izaran agertzen den irudia aztertu eta gero.
Nik bi pentsaerak errespetatzen ditut, bai fedea dutenena eta bai zientzialariena. Baina, nire iritzia zientzialarien berbera da. Zergatik? Nahiz eta karbono 14 froga oso polemikoa izan, nik pentsatzen dut analisien emaitzak oso gutxitan direla okerrak eta kasu honetan, erantzunak esaten dute Erdi Aroan sortu zela, hau da, Jesus hil eta gutxi gora behera 1200 urte geroago.
Horregatik pentsatzen dut nik hori.
Zer ikasi duzu?
Nik ikasi dut, edozer nahi baduzu aurkitu edo ikertu, ez etzi eta segi lanean. Horixe gertatu da textuan, aspaldiko izara bat topatu dute eta
Nik uste dut horrelako aurkikuntzekin Jesusen bizitza, bere heriotza eta bere berpiztueraz jakin dezakegula. Holako aurkikuntzei esker profezionalek datak aztertu ditzakete eta saiatu izararen data jakitea, baina azterketa asko egin ondoren oraindik ez dakite ziur izara egin zen urtea. Orduan espero dut hemendik gutxira, teknologia asko aurreratzen ari den bitartean data jakitea.
Torinoko izaran esaten da Jesusen gorputza ikusten dela, nire ustez egia da Jesusen gorputzaren markak ikusten direla. Esate baterako, ikusten diren zenbait gauza dira: erredura markak, uraren markak, gizonaren gorputza aurretik eta atzetik, zigor markak, arantzak, iltzeak, odola, lantzaren zenbait marka, gurutzetik jaistean gelditutako markak…
Izara Santua zientziaren ikuspegitik misterio handia dela esaten da, fisikoki ez duelako esplikatzen nola sortu den izaran gizonaren irudia. Azterketa eta ikerketa sakonak egin dituzte gai honi buruz.Aldiz, Izara Santua fedearen ikuspegitik ez da derrigorra kristau guztiek Torinoko izara Jesusen gorputza dela sinistea, beraz ez da fedez onartu behar dela. Paulok II. zientzialariak esan zuen: “Sinesten dutenentzat garrantzitsua hau da, bat datozela Izara Santu honetan azaltzen den gizonaren irudia eta ebanjelioetan Jesusen gurutzeko heriotzari eta piztuerari buruz esaten zaiguna”.Izara Santuak edo sindoneak 4,39 metro neurtzen ditu eta 1,15 metroko zabalera du. Orain kutxa edo urna batean dago gordeta. Dena kontrolpean dute bai tenperatura baita ere hezetasuna.Ebanjelioan kontatzen duena da Jesusen gorputza Izara Santuak gordeta zegoela eta gurutzetik hilda jaitsi zutenean bere gorputza estali eta hilobira eraman zutela.Jendea gero eta interes gehiago du eta esaten da hurrengo udaberrian jende asko joango dela Izara Santua ikustera eta otoitz egitera. Nik egia esan, asko ikasi dut gai gianera oso interesgarria iruditzen zait. Nire ustez badira Jesusen markak ea zientzialariek egiaztatzen duten.
Batzuek ez dute sinesten baina esaten da Torinoko izarak Jesusen gorputza estali zuela. Argazkian argi ikusten da gizon baten gorputzaren irudia dela eta batzuek esaten dute Jesus dela, nik ere hori uste dut. Argazkian, hilketako markak, iltzeak eta erraduraren markak agertzen dira. Torinon aparte, beste leku desberdinetan ere egon da; adibidez, Frantzian, Konstantinoplan, Chamberyn… Zientzalariek asko ikertu dute hau eta misterio bezala hartzen dute. Gainera, Sidone izenez ezagutzen dute. Zientzalariek diotenez, autentikoa da, ez dago eskuz eginda. Hori esaten dute pintzel markarik ez delako ikusten.
Niri Torinoko izara oso garrantzitsua iruditzen zait, historia haundia du Jesusen hilketa adierazten duelako.
Hasteko Izara Santua objetu historiko bat dela esan ahalko genuke, milaka urte dituelako eta beraren inguruan historia desberdin asko dituelako. Gainera izara horrek Jesusen gorputzaren irudia du ebanjelioarekin bat datorrena, bere markak, bere odola… Hala ere, izara ez da beti egon orain dagoen leku babestuan. Badakigu toki askotatik pasatu dela izara hau, adibidez Konstantinoplan zegoenean kruzadoek 1204 lapurtu zuten arte, gero Frantzian egon zen eta azkenik Turinera garraiatu zuten.
Niri iruditzen zait izaran agertzen den irudi bitxia Jesusena dela. Ebanjelioan Jesusen heriotzari buruz esaten dena eta gizonaren gorputzean ageritako markak ikusi eta gero nahiko argi geratzen zait.
Jesusen gorputza Izara Santuak gorde zuen, gurutzetik hilda jaitsi zutenean. Jesusen gorputza izaraz estali eta hilobira eraman zuten, garbitzeko astirik hartu gabe, Bazkoa ospatzeko beharra zutelako. XIV. mendetik mende honetara, ondo ezagutzen da non eta noiz egon den.
Izara bera misterio handia da,zientzia fisikoak ez baitu azaltzen nola sortu zen izarako irudia. Proba sakonak egin zaizkio, nasa-k teknologia berriak erabili ohi ditu. Hala ere, zientzialarien iritziz, Izara existitzea ez dago zehazki egiaztatuta.
Torinoko izara edo izara santua da izara bat mantxa batzukekin. Mantxak hoiek pertsona bat formatzen dira eta pertsona asko esaten dute pertsona hori Jesus da. XIII mendean izan diskorik zharrena izara santua.
Torinoko izara dauka zulo batzuk zeba 1997 Turingoko katedralean metal beroa xaflara erortzea eragin zuen sua izan zen. Gero izara dauka mantxa gorri batzuk, mantxak ohiek odola dira. Gaur egun Torinoko izara Turinen dago.
Istori onekin ikasi egin det bakarri odol mantxa batekin deskubritu laiteke zer odol mota dauka pertsonren odol hori.
Aurpegian ikusi laika pertsona odol-agerraldi txikiak ditu, pertsonak batzuk esaten dire ore da zeba pertsona hori buruan ipini zaio egurrezko kasko bat.
Torinoko izararekin ikasi dut Jesus bizik egoteko aukera dagoela, nahiz eta froga batzuk ez gaituzten konbentzitzen, bera izateko aukera dago. Baita ere negatiboan atera zutenean argazkiak, gizon baten arpegia agertzen zen, ez zen ondo ikusten baina hor zegoen.
Alde batetik, nere uztez Jesus dela egia da froga asko daudelako eta Jesusen kreientea naizelako. Baina beste alde batetik, ez dut pentstzen bera dela oraindela urte askoko izara bat delako eta pentsatzen dut hori ez dela posible.
Azkenean, oraindikan ez dago demostratuta %100 bera dela eta egongo da jendea pentsatzen duena Jesus dela eta beste batzuk ezetz. Pertsona iritzi desberdinak dituztelako eta denak ez dugulako berdin pentsatzen.
Izara Santua Hil-oihal Santua lihozko oihal bat da 436×113 cm gizon gurutziltzatu baten aurre eta atzealdearen irudi lausoa duena. Gaur egun Turin Italia hiriko Izara Santuaren kaperan gorderik dago eta, hirregatik, Turingo Izara ere deritzo. Mendeetan zehar katolikoek gurtu izan dute, Jesus gurutziltzatuaren gorpua biltzeko erabilitako izara bezala, honen gainean Jesusen gorputz irudia mirariz inprimatu omen zelako. Erlikia sakratu gisa duen benetakotasuna zalantzan jarri izan da, are Eliza Katolikoaren barruan, eta erradiokarbono bidezko datazioak Erdi Arokoa dela frogatu du.
Izara Santuaren giza irudia argiago ikusten da zuri-beltzeko argazki negatibo batean bere sepia kolore naturalean baino, Secondo Piak 1898an egindako lehen argazkian. Irudi negatibo hau Jesusen Aurpegi Santuarekiko debozio katoliko herrikoiarekin lotuta dago.
izara luzera 4 metro ditu eta zabalera 2 metro, jesusen aurpegia gorputza eta bere zauriak ikustensaio. Izara de eskama de pez gosita dago kalitatea oso ona du, carbono 14 proba egin diote eta gaizki erten zen izara esku a skotik pasatu da eta ezin da ondo adierazi se urtekoa den baina ikusi egin debe palestinako lehen mendeko polena dituela.
Orain orna batean dago doblatuta eta izkutatuta baina une berezietan ornatik ateratzen debe eta publikoa erakusten debe, orain dela urte asko beste orna batean zegoen doblatuta; baina batemat idea ona iruditu zitzaion orna oriri sua artzea eta burniskoa selako derrretitu egin zen (orregatik sulo batzuk ditu; burniarengatik da)
Bukatzeko izararen ezanai errelijiosoa asko da adibidez historietan adierazten deben bezala gurutzean hiru klaboekin zintzilikatu zuten bat esker eta eskubi hanketan, bigarrena esker eskuan eta hirugarrena eskubi eskuan. Bere aurpegia normalean marrastuta dagoen antza du ortas orain dela urte asko izara onetik jakinduta zegoen jendea
Torinon izara bat dago Jesusen aurpegiaren. Batzuk esaten dute ez dela Jesusen gorputza, baina niretzat Jesusen gorputza da; froga asko daude. Piskanaka piskanaka gehiago astertzen joango dira zientzilariak.
Izara hori suetatik pasatu pasatu dela ere badakigu. Sutean zegoenean herriko poliziak hartu zuten izara. Uraren arrastoak ere baditu.Eskuetan eta hanketan zuloak zeuzkan Jesusen eta zuloetan odola zeukan. Zientzilariak esaten dute odola ez dela pintura, beztela pintzelaren arrastoak edukiko zituelako. Bertatik ere Jesusen aurpegia nolako zen ere atera dute.
Nire izara horrek gauza pila bat adierazten dizkit. Oso interesgarri iruditzen zait Jesusen horrelako oroitzapena edukitzea. Jesusengan zinisteko izara hau oso garrantzitsua da gure erlijioarentzako.
Nik izara honekin gauz asko ikasi dutut. Bakoitzak bere sinismena duela.
Turinen historia Piamonteko hiriburua bi mila urte baino geihagokoa da eta bere aztarna batzuk oraindik ikusgai daude monumentu kale eta plaza naguzietan
Hiria Savoia Etxearen botere gune gisa ospetsu bihurtu zen XV. mendetik Saboiako Dukerriaren hiriburua, gero Sardiniako erresumarena berpizkundearen euskarri politikoa eta Italiako Erresumaren lehen hiriburua 1861etik. 1865 mendean ordea, ainbat mugimendu antifaxista izan ziren besteak beste Bigarren Mundu Gerran Erresistentzia mendearen bigarren erdialdean, industria-hiri gisa sendotu zen bereziki mundu mailako garrantzia duen automobilgintzaren ardatz gisa.
Froga asko daude eta froga hauetatik ikuspuntu asko daude baina azkenean niri hau iruditzen zait. Sinisten dutenentzat otoitzerako bidea izan daiteke eta besteentzat ez du ezer adieraziko. Noski hau ez da eztabaidatzeko gai bat, baina hala ere hipotesi asko daude.
Nere hipotesia hau da, Torinoko Izara Jesusena dela, baina hontan sinisteko ez ditut erabili bakarrik zientzilarien probak ( bibliarekin koinziditzen dutenak), baizik eta nire bihotzenak. Hau da, nik sinisten dut Jesus bizi izan dela, horregaitik horrelako frogetan sinisten dut. Hau ez da horrela izan behar, zeren, zuk sinistu dezakezu Jesusengan baina horrelako probak gezurra direla pentsatu baina nire kasuan ez.
Ikasi dudana da, azkenean bakoitzak sinisten duenarengan sinisten duela. Eta hau gauz askorekin gertatzen dela adibidez Torinoko izararekin. Inork ez daki ea benetakoa edo asmatutako izera bat den, baina azkenean sinismena da gidatzen zaituena zure iritziarengan.
Nire ustez, Torinoko izarak gauza berezi bat identifikatzen du, Jesusen aurpegia. Batzuek ez dute sinesten Jesusen aurpegia dela eta beste batuzek bai. Nik uste dut, Jesusen benetako aurpegia dela. Baina bakoitzak bere iritzia du eta onartu egin behar dugu.
Torinoko izarak Jesusen aurpegia islatu arren, beste marka batzuk ditu. Eta hauek dira: ura izarara eroritako markak, suaren marka desente, odolaren marka asko, izararen ertzak aurtuta zeuzkan… Eta izaran markatuta dagoen pertsona horretan (jesus), eskuetan eta hanketan zulo berezi batzuk ditu zulatuta egon bazen bezala.
Nik, Torinoko izararen dokumentalarekin asko ikasi dut. Eta asko lagundu dit Jesusengan sinesten, izararen inperfekzio horiek Jesusenak zirelako. Gure erlijioa ulertzen lagundu dit eta jende askori ere lagunduko ziola iruditzen zait.
Izara santua lihozko oihan bat da, “ Jesusen” aurre eta atzealdearen irudi lausoa duena. Gaur egun Turinen dago.
Oihalak 436cm x 113 cm-ko neurriak ditu. Baita zaurituta dagoen gizon baten irudikpena dauka.
Historialari, teologo, zientzialari eta ikertzaileen artean hil-oihalaren jatorriari buruzko polemika dago,batzuk Jesus Nazaretekoaren gorpua bildu zuen oihala zela eta haren aurpegia agertzen duela uste arren, erradiokarbonoak eta karbono-14ak oihalaren jatorria Erdi Aroan eta 1260-1390 urteen artean kokatzen dute. Eliza Katolikoak ofizialki oihalaren egiazkotasuna baieztatu edo ukatu ez arren, Pio XII.a aitasantuak Aurpegi Santuaren debozioa onartu zuen.
Nere juztez Irudikatzen den gizona Jesus da. Zauri berdinak ditu. Baina oindik ez dago %100 frogatuta bera denik.
TORINOKO IZARA
Esaten dutenez izara hau Jesus hilobian estali zuen izara da,
batzuk sinisten dute eta beste batzuk ez baina sinisten duen jendeak argumentu haundiak dakartza izara benetakoa dela jendeari sinistarazteko.
1976. urtean: Max Frei jakintsuak, izararen polenak aztertu eta garbi utzi zuen izara Jesusen garaikoa zela eta palestina aldean egona dela.
1988. urtean: karbono-14 teknika erabiliz, Izarari azterketa egin zitzaion, noizkoa den jakiteko. Azterketa Oxford, Tucson eta Zurichen egin zen. Emaitza honakoa izan omen zen: Erdi Aroan egin omen zuten Izara. Zientzilari gehienen iritziz emaitza hau ezin omen da onartu: azterketa ez delako egokia honen antzeko egoeretan eta gainera, zehaztasun gehienak ezin direlako ulertu Izararen jatorria Erdi Aroan jartzen baldin bada.
1997. urtean: Torinoko elizak su hartu zuen izara santua barruan zeta eta suhiltzaileek salbatu omen zuten.
1998. urtean: Erakusketa publikoa izan zen, Torinoko katedralaren 500. urtemuga ospatzen baitzen. 2000.ean ere bai, “Urte Santua” baitzen.
2002. urtean:Izara garbitu egin zuten, izarari josi zizkioten adabakiak kenduz. Horrela izararen kontserbazioa hobeto bermatzen da.
2022. urtean: Italiako Ikerketa Kontseiluko L. di Carok zientzialariak X-izpien dataziorako WAXS analisia eginez,
Izara I. mendekoa dela dio.
Nik uste dut izara benetakoa dela argumentu zorrotzak dituelako, Jesusen aurpegia izaran aislatutakoa bezalakoa dela eta oso kasu interesgarria iruditu zait.
Torinoko izara orain dela asko izan zen baina nire ustez oraindik existitzen du eta kuriosidadea dauka gendea. Nik uste duk badagoela zeba jesusengak sinizten dut baina nire ustez esaten duten pertsonak ez duela existitzen da jesusengan ez duelako sinisten.
Nik ikasi dudana da dokumental/bideo honekin da gendeak imaginazio asko duela eta batzuetan ez dakizunean nola den aurpegi bat, pertsona bat… imaginatu egin dezakezu begiratzen nola portatzen den…
Bideoan ikusi dudanakin pare gauz ikasi ditut: Torinoan dagoela sabana bat jesus hildakoan or egon ote zela, baita jesus sabana orretan egon ez bazan beste pertsona bat zen sabanan eta benetan kruzifikatu egiten zuten jende batzuei eta sufrimendu andia jasotzen zutela.
Gehiago ere ikasi dut: inbestigazio zientifikoa lan oso andia egiten dutela kasu bat egiarazteko eta oso zehatza izateko, sabanan zegoen gizonean informazio asko lortu dute: zauriak zituela bularretan, zulo andiak zituela 4 extremitateetan, eta latigazozko markak zituela, baita ere zabana material desberdin batekin konpondu zutebela zabana ondo mantentzeko.
Torinoko izaraen inguruan, eztabaida asko daude, guztiok ez dugulako iritzi berdina. Zenbait pertsonek, saiakera egin dute izara desagertzeko edo behintzat apurtzeko.
Egia esanda, frogek erakusten dute jesusen aurpegia izan daitekeela. Ebanjelioko gertakizunak eta izararen hainbat froga bat datozelako. Horretaz gain, hubeldurak eta zauriak dauzka iltzeak sartutako lekuetan.
Izara, marraztua edo faltsifikatua ez dela ere frogatu da, pintzelek arrastoa uzten dutelako eta ez delako pintzel edo beste materialen arrastorik agertu. Gainera, lehen mendean gertatua dela jakin da. Lehen mendeko polena eta beste hainbat gauza aurkitu direlako.
Nire ustez, Jesusen aurpegia da. Gehien bat froga zientifikoengatik. Iruditzen zait, Jesus gurutzen hil zela eta bere piztuera irudikatzen dituela. ikusi ditudan bideo eta irakurritako testuengatik. Torinoko izararen inguruan asko ikasi dut, hasieran ez nekielako zer zenik ere. Hala eta guztiz ere, bakoitzak bere ikuspuntua edota pentsaera duela ulertzen lagundu dit.
Jesusen Izarari buruz ikusitako bideoekin gauza batzuk ikasi ditut. Gauza hoietako bat; gaur egun, izara garrantzitsu bat dagoela Torinon (Turin). Izara hori, Jesus gurutzean hil zutenean, izara horrekin estali zuten. Eta esaten da, izaran bere gurputzeko markak geratu zirela. Nahiz eta gorputzeko markak geratu, bere aurpegia nolakoa zen ikusteko aukera ematen du. Hori ikusteko aukera daukagu, argazkia negatiboan aterata dagoelako. Baita ere ikasi dut, bakoitzak bere sinismenak dituela eta bakoitzak desberdin pentsatzeko eskubideak dituela.
Nire ustez, izararen buruz esaten duten guztia edo gehiena egia da. Azkenenan iruditzen zait, posible izango zela pertsona bat hiltzerako orduan, zerbaitekin estaltzen badute, bere markak geratzea. Baita ere, uste dut, izararekin estaltzea eta ondoren izara horretan geratu ziren markak argazki negatiboan ateratzea, ondoren gentozenentzat zerbait berria eta garrantzitsua ikusteagatik eta Jesus gogoratzeagatik gorde zutela.
Guk ez dakigu zein den Jesusen benetako aurpegia. Koadroetan, filmetan,… bakoitzean aurpegi desbedinak azaltzen dira. Baina ba al dakigu benetan zein den Jesusen aurpegia?. Orain dela 2 mila urte inguruan ez zegoen argazki kamara, ez bideoak,… baina hori dana imaginazioaren bidez eginda dago.
Jesusen benetako aurpegia nolako den jakiteko aukera ona izan zen. Torinon gordetzen zuten “sindone” Izara, gurutzean hil zuten pertsona baten irudi bat ondo islatuta ikus dezakegu.
Nere iritziz Jesusen aurpegia filemtan, argazkitan,… ikusten den bezala dela. Nire ustez ez dugu ikusi benetako Jesusari baina argazkietan eta filmetan azaltzen dena benetako Jesus dela esango nuke baita ere Jesusengandik sinisten dut. Azkenin inoiz ez dugu jakingo bere benetako aurpegia hori al den edo ez, baina bakoitzak bere imaginazioa eta bere pentsaera dauka.
Torinoko San Joan Bataiatzailearen eliza katedralean gordetzen da Izara Santua. Eta horrek jesusen aurpegia gorde zutela esaten da,gurutzetik hilda jaitsi zutenean. Jesusen gorputza izaraz estali eta hilobira eraman zuten, garbitu gabe. Esaten da ez zutela garbitu Bazkoa ospatu behar zutelako.
HISTORIA
Esaten da izara santuaren berri gizonek agertu zirenetik dagoela.
IZARA BENETAKOA AL DA? Arazo hau batez ere karbono-14 froga egiterakoan sortu zen. 1300 inguruan kokatzen zuten Izara sortu zeneko data. Gaur egun ikerlariek ez dute onartzen karbono-14 frogaren emaitza.
IZAR SANTUA ETA ZIENTZIA Izara misterio handia da, zientziak fisikoekoek ez dute esplikatzen nola sortu zen izarako irudia.
Sindoneak 4,39 metroko luzera du eta 1,15 metroko zabalera.
Baita ere esaten dute kristau denok ez dutela sinestu behar torinoko izara zeba Eliza katolikoek ez dute ezer erabaki.
Torinoko Izara, gizon baten silueta ikusten de izara bat da, oso zaharra.
Batzuk esaten dute Jesusen gorputzaren silueta dela, zeren eta elizan esaten dena betetzen du, eta zientifikoki komprobatuta dago ez dela faltsifikazio bat.
Izara hau torinoko elitan egoten da. Eta ospakizun berezietan bakarrik ateratzen dute. Zientzialari asko joaten dira izara ori aztertzera, eta konturatu ziren negatiboan askoz obeto ikusten zela.
Nire ustez irudian azaltzen den mutila Jesus ez zen, Jesus gurutze batean hil zutelako eta gainera bere, oinetan eta eskuetan jarri zioten untzeak irudian beste toki batzuetan zuen odola. Eta gainera urte asko pasatu dira Jesus hil zenetik.
Baina, beste aldetik, irudian azaltzen zena Jesus ere bazela pentsatzen dut, untzeak jartzerakoan eta hil zenean, manta batekin ezkutatu zutelako bere odola eta zauriak ezkutatzeko. Eta gainera ere bai, proba asko erakutsi dira mantaren azpian zegoena Jesus zela demostratzeko.
Eta film honekin ikasi dudana da, bakoitzak bere sinesmena eta pentsaera dudala, eta ni Jesusengan sinisten dudalako usten dut, Jesus ez zela hori baina bakoitzak bere pentsaera dauka, eta nire pentsaera hau da.
Torinoko izara Jesusen aurpegia adierazten du. Inor ez daki nolakoa den Jesusen aurpegia ez dakigu altoa, bajoa, bizarrarekin, bizarra gabe… den, guk Jesus ile marroiarekin eta bizarrarekin pentsatzen dugu. Bideo batean ikusi daiteke Jesusen izara eta hori Torinton dago kokatuta eta hor ikusi ditzakezu. Bideoan antzeman daiteke iltzeak zeuzkala oinetan eta eskuetan. Bere odol markak, erreduraren markak, zigor markak, gurutzetik jaisterakoan gelditutako markak… ere ikusi daiteke, baita ere Jesus eduki dituen zauriak. Torinon, Jesusen gorputz osoa atzetik eta aurretik ikusi daiteke. Jesus biluzik dago eta gorputz zauri asko dauzte eta tela fin batean daude bere zauriak eta bere gorputza. Nere ustez hau benetakoa da, bai jesusen historioa eta bai eduki dituen sufritu duen guztia. eta Torinton gratis ikusi ditzakezu jesusen zauriak eta Jesusen gorputza atzetik eta aurretik.
Jesusen benetako aurpegia nolakoa zen?
azal iluna, begi beltz handiak, ile ilun ugaria, sudur luzanga eta aurpegiko egitura mehe eta obalatua.
zergatik ikus ditzakegu Jesusen hainbeste aurpegi desberdin koadroetan, filmetan?
Uste dut ia inork ez zuelako Jesus ezagutzen, beraz, ez zekiten nolakoa zen bere benetako aurpegia leku bakoitzean modu ezberdinean pentsatzen dute adibidez leku batean uste dute Jesusen aurpegia modu batekoa zela eta beste leku batean. beste modu batean, beraz, pelikulak egin zituztenean pertsona bakoitzak Jesusen aurpegia jartzen zuen uste bezala
Zer ikasi duzu?
asko ikasi det zer ikusi duguen bezala nik gauz asko hemendik ez nakien eta orduan oso interesgarria iruditu zait zergtaik aldatzen zion aurpegia jesusi ze nik filmetan eta gauz askotan ikusi diot forma batean eta beste gauz batean bere aurpegia aldatzen zen eta orduan oin ja badakit zergatik den.
Zer esaten edo iradokitzen dizu Izarako aurpegiak?
Nei gauz asko etorri zait burura izarako aurpegia ze ez nekien zergatik aldatzen zen aurpergia depende ze lekuetan eta orduaan ja badakit baino izarako aurpegia etorri zait burura Jesusi buruz hitz egiten genuenean
Nondiken atera dute argazkia? nola dakite bera dela? Zegatik jartzen zioten postura horretan?
zergatik hil zuten Jesus? Esaten zuten Jainkoaren epaiketatik askatuak izan daitezkebela.
Zer Jesusen frogak daude? Ez dago Jesusen froga arkeologiko zuzenik; testurik gabeko probak 200. urte inguruan hasten dira
Nolakoa zen Jesusen itxura fisikoa? beltzarana izango zen, txikia, eta ilea moztuta edukiko zuen.
Kaixo ni Alba Horrillo Martin naiz eta gaur dokumental honetan ikasi dudana esango dut, pertsona bat ez dakizuenean nola da, imaginazo pixka bat eduki behar dugula eta horrela atera zen jesusen aurpegia, ilea marroia, begiak marroiak, bizarrarekin…
Nire iritzian Jesusen istorioa egia da, belar-pilean jaio zela behi eta ardien artean, jendeari asko laguntzen ziola eta azkenean gurutzean hil zutela hiltzeak eskuetan, hanketan… jarrita. eta horregatik sinesten dut Jesus izara horretan etzanda zegoela eta bere aurpegia horrela dela sinisten eta kreientea naizelako ere bai.
Eta bestetik, zalantzan nago, ez baitut benetan sinesten Andre Maria uso bati esker haurdun geratu zenik ezta Jesus berpiztu zela.
Azkenean, Jainkoarekin zerikusia duen guztian sinesten dut, nire familia fededuna izan delako eta Salesiar eskola batean egon naizelako beti.
Orain dela bi mila urte inguru, Jesusen garaian ez zegoen argazki kamararik, ez bideorik… Jesusen aurpegia benetan nola den jakin-mina dut. Nire ustez, Jesusen bizitza oso garrantzitsua dela iruditzen zait. Hala nola, bere piztuera, bere heriotza. Lehenengo jaunartzea egiten duena, Jesusengan sinisten duela da eta Jesus gure artean dagoela beti pentsatuz. Ebanjelioak eskaintzen diguten mezua, Jesusen errukia, batez ere, baztertuenekin.
Jose Antonio Pagolak idatzi zuen Jesusenganako hurbilketa historikoa. Liburua oso interesgarria da eta gauza politak daude liburuan. Oso pertsona ona hil zuten (Jesus) gurutzean. Torinon gordetzen da “sindone” edo izara. Jesus sufritu zituen zauriak, minak… Ebanjelioek Jesusen heriotzez hitz egiten du. Jesusen aurpegia, ez dira margoak, ez filtroak, ez faltsifikazioa…
Ikasi dudan, gauzak Jesusen buruzkoak oso interegarriak, politak… iruditu zaizkit. Nire ustez, egia da eta sinesten dut. Azkenean, ez zegoen argazki kamararik, bideorik… eta ezin zen Jesusen aurpegia benetan ikusi. Eta, proba asko daudela, iruditzen zait.
Nik bideoetan ikusi dut, Jesus kruzifikatu eta gero hilda zegoela, izara batean sartu zuten eta hor gelditu ziren bere hodol markak eta bere aurpegiaren forma. Izaran ikusten da eskumuturrean zuen odola, aurpegian zuen odola, hanketan… Aurpegi bat azaltzen baina ezin dugu jakin Jesusena den edo ez. Batzuk usten dute badela Jesus eta beste batzuk uste dute bera ez dela. Nik uste dut bera izan litzakela baina ez daudela proba gehiegi. Beste edonor izan litzakelako. Hori bai, Jesusen historioak izararenakin koinziditzen du, eskuetan odola duelako, hanketan odola duelako… Bizkarrean latigazo asko eta odol marka asko ditu. Argumentu asko daude izara hori benetan orain dela bi mila urte ingurukoa dela esateko. Izara bi aldiz erre zen baina ez dena bakarrik pusketa batzuk. Orain, teknologia berriarekin ikusi ditzakegu hobeto izara hori eta aurpegia askoz hobeto ikusten da.
Ni uzte dut dana pasatu duena izarari gertatu zakona gaizki dagoela zergatik tratu txarak pasatu egin duena gauz txarrak gertatu zakona gaizki dago eta tela oretan oraindik bere odala eta dana ikustendu historioa entzun eta gero bideo ikusi eta gero gaizki zentitu naiz.
Eta ikusi dugu denok zer gertatu zakona. Dena odolakin eta golpeko markak ikusten zikon bere aurpegia, bere burua, bere gorputza, bere ankak eta bere ezkuak odoles beteta dago eta golpeko marka ikusten zuen.
Dago pertsona bat izara baten hilda b ere aiurpegia eta bere gorputz osoa eta ikusten da odol asko eta isterrean odol asko du. Ere bizkarrean ikusten da latigasoak eman dizkiola eta markak geratu zaiola, ikusten da buruan nola odola duen eta pentsatzen da kasko bat espinakoak ipini siotela. Ere ikusten da bere esku eta anquetan nola klaboak ipini dioten.
Txuri beltsan ikusita bere aurpegia jesusena ematen du eta batzuk esaten dute jesusena dela. Nire ustes bere aurpegia jesusena dela, Nik ikasi dut nola den jesusen aurpegia.
Ere ikusten da izarr batzuk bere gorputzean gainean. Ere estaen dute elisa batean segoela baina erre egin zen eta kristaleko kaxa baten segoelako urtu egin zen eta izara piskat moztu zen baia gero partxeak ipini sioten..
Documental honetan explikatzen duena da: Documentalk erakusten du jesusen manta bat eta hor ikusi dezakegu bere gorputz osoa aurretik eta atzetik bizkarrean herida asko dauzka adibidez latigazoak…. eta bizkarra odolez dauka esku muturrean herida haundi bat odolez ari da eta gorputz oso dauka arañasos beteta.
nire ustez hori ez dela jesusen benetako aurpegia zergatik hori bakarrik odolen mantxak dira eta benetan ez dakigu zergatik izara horrek 2 mila urte baino gehiago urte dauzka eta ez dut uste horrelako izara batek asko irauntzea, berez hau ondo dago ikusteko kastigua bezala zer gauz egiten zituzten edozer gaixki egiteagatiken irudi horretan ikusten dugu nola diren minak eta eraginak irudi horretan ikusten ditugu zer lekuetan zuen odola buruan ikusten da pintxoak bezala klabatu zaizkiola eta hanketan ere ikusten da bat beztea baino txikiagoa dela kolpearen kulpez eta bizkarrean ikusten dugu latigazoen kulpez markak dauzkala baina ez dakigu zenbat izan ziren bizkarrean ipurdira ailatzen ikusten da odolezko marka handi bat horreka esan nahi du ezpata bat klabatu egin zitzaiola ikusten da nola eskuetan marka bat duela hori da klabu baten marka zergatik gurutzean kolgatuta jartzeko edozer gogor eusten duena klabatzean ez eroitzea behar dugu eta hanketan ere marka igualak dauzkala ikusten da izarak zulo batzuek dauzkala hori da sute bat egon zelako bazilika batean eta izara zegoen tokian kanpkoa plata zen orduan urtu egin zen eta izararen gainera erori zen tanta bat gero ere bai ikusten da beste koloretako mantxa bat bezala duela hori da uraren kulpez ura sartu zen eta sakabanatzen hazi zen
Torinoko Izara santuari buruz informazio batzukin geratu naiz. Adibidez, pertsona horretan ikusten diren zauriak oso gogorrak iruditzen zaizkit. Latigazoak, odol markak, orratz markak eskumutur eta hanketan, buruan dagoen odola, belauneko arramazkadak eta abar. Harritu nau ere hainbeste denbora eta gero izarak nola iraun dezakeen horrenbeste denbora suteak direla eta.
Izaran ageri den aurpegia nire iritziz ez du zertan Jesus izan. Sinisten duenari errespetu guztia diot baina, nire iritziz gizon hori, beste pertsona bat dela pentsatzen dut. Badakit informazioa dagoela Jesusek jasotako golpeena eta bat datozela baina, beste edozein pertsona ere izan daitekeela sinisten dut. Horregatik, iruitzen zait ez genukela ikertu behar nor den pertsona hura baizik eta, niri interesgarriagoa iruditzen zait jakitea nola iraun duen izara horrek hainbeste denbora eta historia osoan zehar nola eta zenen eskuetan egon den zainduta. Eta ikertu denez ere belaunean dauden hautsa ez dela hautsa lore baten polena nik horri buruz ere ikertuko nuke horrela, gure antzinako ekosistemari buruz ere ikertzen dugu.
Ikerketa horiekin, lehengo ekosiztema eta oraingoa alderatu eta etorkizun batean nolakoa izan daitekeen ikertu dezakegu eta zerbait aurkitu ez gero prebentzioetarako ere garaiz egongo ginateke.
Torinoko San Joan Bataiatzearen eliza katedrelean gordetzen da Izara santua. Izaran gizon baten gorputza ikusten da. Zauri asko ditu eta latigazo batzuk ikusten dira. Aurpegi bat ere ikusten da, Jesusen aurpegia. Hankak, eskuak eta beste gauza asko ere ikusten dira. Izara pixkabat puskatuta dago eliza batean zegoela gordeta erre egin zelako eta Holandako tela izeneko tela batekin estalita daude erretako zuloak. Izara hau Jesusi gurutzean hildakoan estali zioten izara da. Izara hau leku askotako elizetan egon da adibidez Frantzian, Istambulen, Jerusalemen. karbono 14 froga egin zutenean 1200 urte aldekoa zela jartzen zuen. Hori jende askok ikutu zutelako zela uste zuten. Baita ere Max Frei jakintsuak polena aztertu zuen eta Jesusen garaikoa eta palestina aldekoa zela konturatu zen. Gainera izararen frogak jesusen istoriarekin bat datoz. Oraindik ere froga asko egiten ari dira eta oraindik gehiago egingo dituzte.
Nik uste dut jesusen izara dela, latigazoak eta beste gauza askok jesusen bizitzarekin koinziditzen dutelako. Baita ere izaran ikusten den gorputz postura gurutzen hil zuten bezalakoa da. Nik jesusen buruzko nekiena baino gehiago ikasi dut eta gustatu egin zait izararen bideoak. Gustatu litzaidake izara aztertzea.
bidieo ikusi duna esaten nai duan dade da kristo ondoren dade persona batsuk satyu duena tabut baten eta eskua berre tria banio bera eta burua aurea eta dadue izar batsuk corona de pinchos daudebena ori ta gerro akkak recto eta dadude izar batsuk dana alreves egiten ari dena ori da dade izar bat suk burua goian izeteko behian dago ori ta gerro cuvriu egiten debe papel txuria eta tabutean jarri eta leku baten onela ko esko laga banio egun baten or insendio bat egon sen eta tenperatura altua izatea gatik cuhara bat deretiuta tabutean errori egin sen eta ore kin papel gehiena puscatsen egon sen eta dadue bat suk orain dik ba dadude banio orain dik bakarri 2 billau egin dugu ori da orain dik ezdakigu ecsacto non dadue izarrak orita ta gerro asasles da herri batsuk eta gehiago ori nhai du esan que dadude perrsona batsuk esaten debena jessu ere or barruan egon sen ori jendea banio nire ustes ezets au da maso menos ulertu duna videoan ni banio gaus geiago zauden.
Izara honen istorioa interesgarria iruditzen zait. Inoiz ez dut istorio hau lehenago entzun, eta izarari gertatu zizkion gauza denak harrigarriak iruditzen zaizkit. Harrigarria da nola izara pixka bat erre egin zela baina ez osoa. Baita ere nola iraun duen hainbeste urte eta nola ez dagoen kondizio txarragoetan.
Izaran ikusten den aurpegia, batzuk esaten dute Jesus dela, beste batzuek ez dute hori uzte eta beste batzuek gehiago jakin arte nahiago dute ezer ez opinatu. Egia da Jesus ematen duela beti horrela deskribatu digutelako eta bideoetan eta pelikuletan horrela azaltzen delako, baina ez daukat oso argi bera al den sinistu ala ez. Beste gizon bat izan dezake, baina ez dakit, Jesus ere izan daiteke.
Izaran pertsona horri egin zizkioten zauriak ikus daitezke. Ematen du, bizkarrean dituela zauri gehienak eta zauri horiek latigo edo horrelako gauza batekin eginda daudela. Eskumutur eta eta oinetan zulo batzuk bezala antzeman daitezke, gurutzean jarritakoan egindako zuloak iltzeekin. Buruan ere odola ikusi dezakegu, erantzan koro batekin egindakoak.
Marka eta odol asko antzeman daitezke izara horretan, eta horiek pista batzuk eman dezakete gehiago jakiteko izararen eta pertsona haren istoriari buruz.
Bideoan izara bat ikusten da, baina izara horretan gorputz markak ikusten dira, marka horietako bat gizon baten gorputza ikusten da. Bai aurretik eta bai
atzetik. Aurretik dagoen marka horretan aurpegia bestante ondo ikus dezakgu, baita ere ondo trasmititu non dauden begiak, non dauden hankak, besoak… baina atzeko aldean berriz gehiago kostatzen dela hankak ikustea esango nuke. Baina bai ikusten direla hanketan sartu zizkioten hiltzeek lagatako zuloak.
Baita esaten da Jesus dela barruan dagoen pertsona, gizon horrek dituen zauriak bat datoztela Jesusi egin zizkioten zauriak. Baita ere koroak lagatako markak buruan ere.
Beste marka batzuk ere badaude, erretako markak ematen dute. Esaten da hiru bat aldiz zalbatu dutela izara, sua hartuta edo izara kubritzen zuen kristalezko kaxa hori erretzen hari zela haren ertzetako burnia berotu eta urtzerakoan tanta batzuk erori izarara eta izara erre izana. Behin edo beste pasa dela baina denetan salbatu ahal izan dutela.
Baita ere esaten dute izara leku askotara mugitu izan dutela.
Torinoko izaran irudi bat agertzen da, irudian gizon bat dago. Gizon horrek tratu txarrak jasan dituen seinuak ditu, adibidez, gurutz hiltzatuta hil zela adierazten da, latigazoak eman zizkiotela, jo egin zutela eta burua guztiz ziztatu ziotela ikus daiteke. Izara hori oso sakratua da. Batzuk esaten dute Jesus-en aurpegia dela, beste batzuk berriz ezetz. Karbono 14-aren froga egin zioten izarari jakiteko ze garaitakoa zen eta noren odola zegoen. Karbono 14-ak ez du segurtasunik eman, batzuk sinistu dute karbono 14-an eta beste batzuk ez. Torinoko izara zegoen eliza erre egin zen, eta, izara oso sakratua izanik burnizko kutxa batean gordeta zegoen. Kutxa horren burnia urtzen hasi zen eta tanta batzuk erori zitzaizkion izarari zuloak eginez. Monja batzuk hartu eta zuloak estali zizkien, beste eliza batera eraman zuten, eta hortik gutxira eliza berriro erre zen. Ia Torinoko izara ere bertan gelditu zen, baina, garaiz atera zuten. Lan honekin ikasi dut gizon horrek Jesusen hantza zuela eta era guztietara tratu txarrak eman zizkiela. Pertsona hori agian Jesus da eta agian ez da Jesus. Oraindik proba gehiago egin beharko dira zihurtatzeko. Niri iradotzi zait nola jesusek bere bizia eman zuen beste batzungatik, bere herriarengatik. Bazekien hil egingo zutela eta azken afarian honela esan zuen:”maite guztiak nik maitatzen zaituztedan bezala”. Jesus-ek bihotz ora eta ez zuen inungo gaiztakeriarik pentsatzen, baina bere biziaren amaiera heldu zenean torturatu eta hil egin zuten.
Nik ez dakit Jesusen aurpegai nola den, baina bideoan ikusten da, Jesus gurutze batean hil egin dute, orain dela bi mila urte hil egin zen Jesus, Jesusen gorputza Izara Santuak gorde zuen, gurutzetik hilda zutenean, ez zuten euki denborarik gorputza garbitzeko.
Bere gorputza irudian azaltzen da, biluzik, eta gorputzean zauri askoren markak dauzka.
Bere gorputzaren gainean dagoen matla pixkat erreta dago, errazo bat gertatu zelako, ikusten bere aurpegia, bere gorputza, ankak eta bezoak, gero dago beste irudi bat dagoela bere gorputza aldrebezka, ikusten bere nuka, bizkarra, ankak eta taloak, irudian azatzen den punto horiek beheian, hori bete taloak dira.
oraindikan zientzilari asko daude inbestigatzen, Jesus nola den benetan jakiteko baina momentuz bakarrik dakigu, irudi hortan bere aurpegia eta ikusten pixkat bere gorputza.
Gaur egun Jesusen jakin laiken aurpegia eta gorputza Torinokon dago.
Nire iritzia da, izen laike bere aurpegia jakitea nola den edo ez, baian ustet egon laike zeoze jakiteko, zientzilari asko daude hori saiatzen baian orandikan ez daukagu notiziarik.
Ikusten dena da bideoan, pertsona bat dagoela Izaran eta pertsona horrek dazke urredurak,odola,zigor markak eta habar…Pertsona aurretik eta atzetiken ikusten da.Torinoko San Joan Bataiatzailearen eliza katedralean dago izara hau.Izara honen pertsona esaten dute Jesusen gorputze dela, gurutzetik jeitsi zutela.Hil da daude pertsonantzak Izara horren izena “Sindon” da.Izara hau XIV mendetik dago.Joskera Palestinakoa da.Irudian azaltzen den odola benetakoa dela esaten dute.Sindonerak 4,39 cm luzeera eta 1,15 cm zabalera du.Torinoko katedrala beti kontrolatuta dago.Esaten dute 1300 urte sortu zela Izara hau.121 latigazo eman dizkiote gutxienez Izara dagoen pertsonari.
Ez dakigu asko izararengatik benetan Jesusen aurpegia da? nik ez dut uste,baino izara hori toki asko egon da eta histori badauzket nola mantendu egin da denbora guzti ?badauzkat arreglu txiki batzuk baino ondo mantendu egin da posibilidade asko dago frantzian orain dela 800 urte edo ze o ze aurkitu dute metalezko kutxa bat sartu egin dute baino gero sute bat gertatu da,eta parte batzuk sutitu dute baino monjak partxe batzuk jarri ziote eta jostu parte batzuk.Eta gero buztitu egin du gaur egun pixka bat ikusi ahal gara hezetasuneko mantxak horiek ,urteak eta urteak pasatu gero 70 hamarkadetan froba carbono bateko egin dute,orain froba hori ez dula ezer esaten asko kontaminatuta dago izara, eta horretatik hasi da debate asko izararei buruz,
Teoria bat iruditzen zait,ez det uste hori jesusen aurpegia delako,ikustenean bakarrik pentsatzen naiz bakarrik mantxa bat dalako eta ez gehio ,baino nola erlijioa zer ikusi daukate erlijioko ikus puntua sartu zait buruan,orduan jesusen aurpegia “imaginatzen” edo pentsatzen ari naiz.
13 urte ditudanez ez naiz heldu Jesus ezagutu edo ikustera iritsi orain dela asko hil zen eta. Beti jarraitu behar izan ditut kontatzen zizkidaten gauza guztiak eta horiekin, Jesusengan sinisten hasi. Batailatzea, jaunartzea, ezkotza, hiltzea Jesuserekin biltzeko txintxoa izan bazara edo gaiztoa izan bazara… Horiek guztiak nire ustez Jesusenganegiten ditugun gauzak dira Jesusekin batera sentitzeko eta lasaiago edo txintxoagoak garela nisestarazten digu horrelako gauzak egiteak eta Jesusengan sinisteak.
Jesus ezagutu zutenak orain hil da egongo dira eta nola lehengoko garaietan ezegoen ez kamera, mobil bideo eta abar, horregatik, Jesusen aurpegi berbera egitea oso zaila da. Torinon “sindone” izeneko izara handi baten antzekoa da Jesusen aurpegiarekin. Egitazkoa da Torinoko izara eta ez da magiako trukorik ez faltsifikazio bat. Kontatu diguten guztiarekin eta ebanjelioak esan edo idazten zuten guztiarekin lotura handi bat dago. Ikusi eta konprobatu da Torinoko izara egizkoa dela orain dela milaka urtezko dela. Zientzialariak ikertu dute eta bai egiztazkoa da.
San joanen aipatzen da ebanjelioan jesuseri jartzaileari jazarpena dela. Izara santuan ikusi nago .Izara agertzen ziren marka batean desberdin gauza azaltzen diren Adibidez:Uraren markak,zigor markak,iltzeak,odola…Traban daude marka alde batera utziz gizon batean argazkia biluzik dago zauri marka asko daude.Aurpegia ondo ikusten ditu Izara benetakoa dira arazo hau da karbono 14 froga egiterakoan sortu ziren.Izara hondakin organiko asko ditu gainean.Kristauak derrigor sinestu behar al du Torinoko Izaran Jesus berpiztuaren gorputza adieratzen dela. Nire usted hau realako da ez gezurra eta asko gustatzen zait bideo gustatzen usted hau benetako gertatzen da eta oso polita da ikusten baldin baduzu.Eta oso ona da informazioa hau eta jendeak ere gustatzen zait nire bidez.
Ikasi dut nondik eta nola daukagu Jesusen aurpegi erreala.
Torinoko izaran azaldu zen eskultura bat ez zela margozkoa edo eskuz egindakoa ba da ta erreala zen Jesusen aurpegi arekin eta bere gorputza atalekin haurretik eta atzeko altal denak, eskultura horrek bi mila urte baino gehiago dauka eta 14-frogak ere egin zizkion.
Eskultura horretan goian Jesusen aurpegia ikusten da minezko korona batekin eta gorputzeko ataletan bere miñak ikusi dezake nola maltrata tzen zion finsko zinturoi batekin, marka batzk gellditu dira eskulturan Jesusen odola errealakin ez margozko odola.
Beheko partean Jeusen oinetakoa iltzean zeukan eta doblatuta ikusi dezakezu atzeko parte dena bizkarra.. dena pintxatuta zeukan eta aurreko partean berdina dena pintxatuta eta maltratatuta zeukan baita ere bere burua zigor marka denak ikusi dezakegu eskultura hortan.
Torinoko izarari buruz gauza batzuk ikasi eta ikusi ditugu. Izara “Sindone” hitzaz ere ezagutzen da. 1300 urtearen inguru kokatzen dute izara sortu zeneko data. Izarak 4,39 metroko luzera eta 1,15 metroko zabalera du, eta orain kutxa baten gordeta dago. Izaran gauza asko ikusi ditzakegu, gizonaren gorputz osoa bai aurretik eta bai atzetik, zauriak, zigor markak, arantzak, lantzaren marka, uraren markak… eta batiz bat, odolaren markak, bizkarrean, aurpegian… Gizon hori biluzik eta zikin dago. Ebanjelioek esaten dute Jesus gurutzetik jaitsi zutenean, gorputza garbitzeko astirik gabe, lurrin batzuekin igurtzi eta izara handi batekin estali zutela.
Zientzialariek azterketa sakonak egin dizkoite izarari. Hainbat ikerketa egin dira eta egiten jarraitzen dira. Zientzialariek esaten dutenez, Sindonea existitu izana misterio handia da.
Niri Jesus gogorarazten dit. Eta nahiz eta Jesusen benetako aurpegia ez dudan ikusi, nire ustez izarak estaltzen duen pertsona bera da, Jesus.
En el video nos muestran una sábana santa la cual está silueta de Jesús. Nos cuenta que está en Turín. En el video nos muestran muy detalladamente las partes de la sábana santa, restos de sangre y la cara de Jesús también llena de sangre. Muchos científicos han investigado la sábana para sacar más información sobre la sábana santa. La sábana santa tiene realmente unos dos mil años. El video nos dice todo acerca de la sábana, cómo es su tela, las formas de las quemaduras en algunas partes. Las siluetas de Jesús en las manos, los pies y en una parte de la cadera tienen sangre por la cruz. Jesús estaba con una corona de espinas. Nos explican también cómo la encontraron. Está muy bien explicada la parte de la silueta de Jesús. En una silueta está de espalda y en la otra de frente. Nos explica cuánto mide la sábana. Se puede ver muy bien el rostro de Jesús. Muestra el maltrato que sufrió Jesús en las marcas que tenía y las múltiples manchas de sangre. Aprendí el valor que tiene la sábana para las personas cristianas, el esfuerzo que hicieron los científicos para dar más anuncios para comunicarlo con las personas que están interesadas en ese tema. Aún no se está seguro que ese sea el rostro verdadero de Jesús, pero también hay muchas cosas que comprueban que si lo es.
Ikusi dugun bideo horretan torinoko izarra azaltzen da. Torinoko izarra, manta bat da, baina ez edozein manta. Manta borretan pertsona baten gorputzeko atalak azaltzen dira. Bideoan, esplikatzen digute pertsona hori zein izan zen. Ez badakizu zein izan den, oraintxe esango dizut. Pertsona hori torturatuta izan da, adibidez bere bizkarrean ikusten dugu milaka latigazon marka.
X. mendean Konstantinoplan aurkitu zen torinoko izara, eliza batean gordeta.
1201. urtean hantxe ikus lizkezenuen ostiralero, baina 1204. urtean Kruzadoek hiria konkistatu eta torioko izarra lapurtu egin zuten.
1500 eta 1600 urte inguruan, berriz jendearen aurrean azalduko zen torinoko izara.
1898n atera zioben lehenengo argazkia, kamarak txuri beltzak izan harren, eta 1969. urtean aterako zioben lehenengo argazkia koloreekin.
Torinoko izarran dagoen pertsonak marka geihegi ditu. Bizkarren lehen esan duddan bezala milaka latigazo daude. Aurreko aldean ez hainbeste baina hala ere, marka geihegi daude. Markak ez dira bakarrik latigazoena, baita ere dago aizkora baten marka…
Torinoko izarrak oso istorio luzea dauka nik idatzi dudana parte txiki bat bakarrik izan da.
Gaur nator esplikatzera zerk gogoratzen didan torinoko izarak. Torinoko izararen marrazki argia ikusi dezakegu leku askoetan. Jendeak estaen du Jesusen aurpegia ikus dezakegula torinoko Izararen aurpegian. Nik ez dakit oso ondo zer ikusi al dudan naiz eta oso espezifiaktua egon argazkia nik eztakit oso ondo zerren argazkia den esplikatu jakinda bere aurega ez dela guztiz ain ez komuna.
Nik lehengo aldiz ikusi nuenean Jesus iruditu zitzaida. Naiz eta ez jakin bere benetako itxura betitik erakutzi digute beraren argazkiak naiz eta ez izan errealak. Eta lehengo aldiz ikusi nuenean gogoratu zitzaidan niri erakutzi didaten Jesusen argazkietan, oso antzekoa dela.
Ezdakit ondo zer esan dela, leno esan udan bezala baina baita ere esan dugute jesusu gurutze batean hil egin zutela toortura egunak eta gero, baita ere esan didate eskuan edo eskumuturrean sartu zioten bi kortxo modukoak bera zintzilik lagatzeko gurutzean. Hau esan eta gero, hori da gehienbat gogoratzen didana Torinoko Izarak, Jesusen antza duela, fisiko oso antzekoa eduki arren nola hil zuten gurutzean, zer tortura eta gero hil zuten.
Esan dudan bezala, torturatu egin zioten: Torturak ez ziren izan betere lasaiak, denbora guztietan ‘’latigazoak’’ ematen heridak egiñez Torinori. Eta azkenean gurutzean hil egin zuten. Hau da Torinoko Izaran gatik dakitena, beste gauza batzuk ere bai baina bueno, baita ere hau da gogorazten didana Izarak, Jesusen antza duela esten dudanean.
Torinoko izararen existentzia ondo ezagutu da XVI mendetik eta hau da:X mendean,Konstantinoplan izara bat aurkitzen da elizatxo batean.1201ean zutik erakusten zen izara,baina kruzadoek 1204 urtean hiria konkistatu zuten eta izara lapurtu zuten.1353 urtean Lirey hirian zeukaten Charnyko kondeek.Geroago Chambery hiriko elizean gorde zuten izara zilarrezko kutxa batean.1532 abenduko 3tik 4ra egon zen izara zilarrezko kutxan 48 tolesdura osatuz.Egun batean eliza sute bat izan zuen eta ia erretzen da izara,baino ez zen erre,hori bai,Izararen zati batzuk bleztu egin ziren eta ura bota zioten itzaltzeko eta sorte onez izararen gorputz osoa ikusten zen.1543n Saboiako errege famiiliari oparitu zioten izara eta Chamberytik Torinora eraman zuten eta hor gelditu da orain arte.Izara jendearen aurrean erakusten zen Jerusalemen eta Konstantinoplan.1500 eta 1600 urte inguruan maiatzaren 4an azaltzen zuten izara jendearen aurrean.1898n lehengo argazkiak egin zioten izarari.Pio XI izan zen aita santua 1922tik 1939ra eta berak zabaldu zuen Izarako gizonen lehen irudiak.1969an Judica-Cordiglia irakasleak argazkiak atera zitzaion koloreetan izarari.1998 urtean erakusketa publikoa izan zen,Torinoko katedralen 500 urtemuga ospatzen baititzen.2000 ean ere bai ´´Urte santua´´ baititzen.2002 urtean Izara garbitu zuten josiz adabakaiak kenduz.2022an Italiako Ikerketa Kontseiluko L. di Carok zientzialariak X-izpien dataziorako WAXS analisia eginez,izara I mendekoa dala esaten da.
Histori honekin ikasi det izararen historioa eta nola mugitu egin zan leku askotatik.
Bideo honetan gauza asko esplikatzen ditu eta erakusten ditu.
Nire iritsiz bete sinistu dut Jesusen gan, beti gurekin dagoela eta laguntzen digula, nire familikoek beintzat horrela erakutsi didate.
Nik Jesusen historioa badakit baina bere aurpegia nolakoa den ezdakit. Nire ustez iñorrek ez daki bakarrik Jesus ezagutu dutenak.
Bideo honetan gorputz bat estalita agertzen da, gurutzan hil zuten eta pertsona noble batek estali zion gorputz osoa. Gorputzean odola eta zauriak zeuden eta esaten dutenez Jesusen gorputzarekin kontsiditzen duela. Odola eta zauriak egitakoak direla, frogak dituztela. Egia esan froga horiek ez ditut ikusi baina espero egia izatea.
Estalita dagoan pertsona hau Jesus izan daiteke, nire ustez bai, bideo ondo esplikatuta dago eta ikusi dut froga asko daudela eta ziur daudela Jesus dela. Egia esanda ezdakit Jesus den azkenean iñorrek ez du ikusi bere familia eta bere lagunak kenduta baina hainbeste argazki eta jend askok ezaten duenez Jesus dela azkenean pentsatzen dugu Jesus dela.
Bideo honetan burura etortzen zaidana da ea Jesusen aurpegian den edo beste batena.
Jesusengan sinesten duenak bideo ikustea gomendatzen diot eta ea zer pentsatzen duen Jesusen aurpegia dela edo ez.
Jesusen aurpegia baldin bada kristauok poz handia hartuko genuke azkenean Jesusen aurpegi benetako ezagutuko genuke baina bere aurpegia ez bada espero dugu egunen baten bere auroegia ikustea.
Orain dela asko Jesusen jarraitzaileak, kristauak, Siriako Edessa hirira eraman zuten. Han Jesusen aurpegia erakutsi zuten, baina gero eskutatu zuten hiriko harresi batzuetan. Eta mende batzuk eta gero berriro aurkitu egin zen harresi horietan.
Torinoko Izararekin gizon biluzik eta marka batzuekin ikusten da, hala nola; erreduraren markak, uraren markak, gizonaren gorputz osoa, aurretik eta atzetik, zigor markak…etb.
Hori ikusi eta gero zientzilariak edo ikerlariak tela horren muestra bat hartu zuten konprobatzeko eta ikertzeko Jesus al zen edo ez. Ikertu eta gero konturatu dira Jesusen aipamena egon daitekela tela horrek dituen marka batzuetan. Jesuen historia ere koinziditzen du gorputzeko markarekin kruzifikatu egin zeniotelako.
Torinoko Izararekin ikasi dut nolakoa izan daitekeen Jesusen aurpegia eta horregatik leku askotan, adibidez koadroetan edo filmetan ikusten da Jesusen itxura, Torinoko Izararengatik.
Torinoko Izara iradokitzen dit Jesusen aurpegiaren itxura, baina oraindik ez da azaldu benetako den edo ez.
Kaixo! pelikula honetan imformasio asko dago imformasioa lortzeko pelikula hau oso importantea da pelikula hontan esant bezalako pertsona ezin du ikudi eta gero istambol buruz ikus du nola san leheno istambol bueno istambol gaur egun turkian dago istabol hartzea musalmanenzat oso saia san zeba bere pareta eta or asko eskalaboak ehoten die eta gero Usamniako erreinuatik hartu du istambol hori Usmanren semeareen du argazi bat eta ezten du hau jesus da baina ez dala jesus ez da benetako jesus eta esten du pelikulatan, video edo zer gauztan jesus zeba desberdinak esten du jesus guren semea hartu du istambol eta gaur egun musalman dago niri pelikula hau gustatzen zait zeba informasioa asko dago pelikula baruan ke nola pasau zen lehen bizitao jendeak.
Bideoan, ikusi dugu Torinon, Jesusen izara dagoela eta izara oso garrantzi handia duela, bi mila urte edo gehiago dituelako gutxi gorabehera, Jesus hil zenekoa delako. Baita ere, Torinoko izaran, Jesusen gorputz osoa irudikatzen duelako: besoak, aurpegia, hankak…
Pertsona batzuek, Jesus hil zenean, bere gorputza izara batean islatu zuten betiko bere gorputz osoa izaran islatuta egoteko. Oso garrantzitsua da, izara ondo gordetzea, bestela izara gaizki jarri litzateke eta baita ere, garrantzitsuena, izara oso ondo gordetzea, jendea ez harrapatzeko, famatua delako eta garrantzi asko zuelako.
Gainera, Torinoko izaran ere, bere gorputza kenduta, Jesusen gorputzeko odol dexente bat ikusten da, Jesus bere gorputz osoan zituen zauri denengatik.
Hau dena jakin eta idatzi eta gero, leno Torinoko izarari buruz gauz asko ez nekiela konturatu naiz eta bideoa ikusi eta gero, gauz gehiago ikasi ditut Torinoko izarari buruz.
Honetaz aparte, niri burura ekartzen dit Jesus asko sufritu zuela, bere heriotzaren moduagatik, bera pertsona on bat izan arren. Baita ere, berak ahal zuen guztia egin zuen, jendea laguntzen eta jendearetaz bere bizitza ematen.
Gehienetan entzun dugu aber Jesusen arpegia nolakoa zen, orain badakigu izara bat dagoela Torionon eta eliza baten barruan dago izara, kaja handi baten barruan orain badugu sartzea Torinoko elizara izara ikustera baino urrutira badugu ikustea, ikusteko ondo ordaindu egin behar da. Jende asko sartzen da inbestigatzeko jesusen aurpegia al den. Jende askok esan du bere aupegia dela. Egun batean Torinon eguzki asko egin zuen eta izara pixkanaka pixkanaka erretzen joan zen, Jesusen izaran erredura asko daude. Aurrealdean, aupegian zauri batzuk ikusten ditugu, gorputzean latigoarekin jota, eskuan puntapaxekin lotuta egurrera, anketan latigoarekin, anketan puntapaxekin. Atzealdean, ikuste dugu buruan odola duela, gorputzean eta besoetan latigoarekin oso fuerte jota eta hankak txikituta zituen zergatik puntapaxekin kontraiuta dagoela.
Niri oso interesgarria iruditu zaik Torinoko Izara, zergatik ikasi egin dut nola izara bat dagoela Jesus tapatu zuena.
Asko entzun dugu nolakoa zen benetan Jesusen aurpegia edo nolakoa zen benetan.
Pelikulak edo irudiak ikusterakoan aurpegi danak ezberdinak dira, baina zergatik ote da hori? Garai horretan ez zegoen ezer elektrikorik, argazkiak ateratzeko, mugikorrak eta askoz gutxiago inteligentzia artifiziala. Nolakoa zen marraztu zuten.
Imajinazioa, artea, kreatibitatea, teknikak eta errealismoa erabiltzen zuten, marraztu eta koloreak non eta nola jarri jakin behar zuten.
Gauzak gaur egun, Jesusen benetako aurpegia ikus dezakegu, Torinon gordetzen den “sindone” gurutzean hil zuten pertsona baten irudia islatuta ikusi ahalko dugu, islatuta dago babesean mantentzeko, “Sindone” horretan Jesusen zauriak ikus ditzakegu, baita ere buruan zauria daukana.
Gainera frogatuta dago ez dagoela faltsifikatuta, Jesusen ADNa artu zuten baieztatzeko eta zer motatakoa zein den era jakin zuten.
Nire ustez ori baliteke egia izatea, zauri berdinak dira eta.
Torinoko izarraren buruz entzunda nago askotan, baina ez nekien nola zekitela jesusen aurpegia. Baina dokumental honetan jakin nuen nolako aurpegia zuen. Gaur egun torinoko izarrra gaur egun Torinen dago.
Dokumentalean bere zauriak… oso ondo notatzen ziren adibidez, eskuan klabeak sartuta zituela… Torinoko izarrak palestinako landare batzuk jarrita zituen eta baita ikertzaileek jakin zuten izarra Palestinarrak josi zutela.
Oso interesantea izan zen dokumentala ikustea. Ez nekien gauzak ikasi ditut. Etxera joan nintzenean amari gauz batzuk galdetu nituen Jesusen buruz eta berak explikatu egin zidan. Amak gauz bakoitza ezin izan zuen ondo explikatu baina dokumentalan gauz gehiago ulertu nituen nire amanak baino.